د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید جاوید برهان، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د نړیوالو اړیکو او صادراتو پراختیا ډیپارټمنټونو مسؤلینو او یو شمیر سوداګرو او پانګه اچوونکو په کابل کې میشت د ترکيې سفارت له سوداګریز چاروال ښاغلي بوزات او د موساید صنعتګرو او سوداګرو خپلواکې اتحاديې له رئیس ښاغلي فاتح چایاباتماس سره د لیدنې په ترڅ کې، د سوداګریزو اړیکو پراختیا او ګډو پانګه اچوونو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

ښاغلي بوزات د اتاق سره د خپلو همیشنیو همکاریو یادولو ترڅنګ، وویل " موږ د ترکیې د سوداګرو او صنایعو له خپلواکې ټولنې او د ترکي سوداګرو او پانګوالو له یوې ډلې سره د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو د پراختیا په موخه دغې خونې ته راغلي یو چې د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو خونې له مشرتابه سره وویني او د ګډې پانګونې او همکارۍ په برخه کې کار وکړي."

 

ورپسې د موساد د سوداګرو او صنایعو د خپلواکې ټولنې رئیس ښاغلي فتح چایاباتماس په بېلابېلو هېوادونو کې د دې ټولنې د سوداګریزو فعالیتونو او پانګونې په اړه په ۱۷ برخو کې د پانګونې یادونه وکړه او په افغانستان کې یې له ګډو پانګونو سره خپله علاقه څرګنده کړه.

 

دغه راز نورو ترکي پانګوالو د خپلو شرکتونو د فعاليتونو په ځانګړي ډول د کانونو او استخراج په برخو کې د طبيعي او تر ځمکې لاندې زيرمو د سروې، د هوا له لارې د انرژۍ د توليد او نورو مسايلو په اړه معلومات ورکړل او په هېواد کې يې د پانګونې لپاره خپل چمتووالى څرګند کړ.

 

ښاغلي سید جاوید برهان، ښاغلي بوزات او ورسره ملګري پلاوي ته د ښه راغلاست په ترڅ کې د دواړو هېوادونو تر منځ د اوږدمهاله او تاریخي ښو اړیکو او همدارنګه د سوداګرۍ او پانګونې اتاق په تیرو ۹۰ کلونو فعالیتونو په اړه معلومات وړاندې کړل. نوموړي د اتاق او خصوصي سکتور سره د ترکیې سفارت له ښو او دوامداره همکاریو خوښي څرګنده کړه او د ترکیې د سوداګرو او پانګوالو سفر یې د سوداګریزو اړیکو او ګډو پانګونو د پراختیا لپاره یو ښه او مهم ګام وباله.

 

ښاغلي شیرین اغا سخي په خپلو خبرو کې زیاته کړه چې د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د خپل فعالیت په دوره کې په هېواد کې د جګړې له شرایطو سره سره د تولید او سوداګرۍ په برخو کې ښې لاسته راوړنې لرلې دي. هغه زیاته کړه، د افغانستان د اسلامي امارت له جوړېدو وروسته په هېواد کې د امنیت په ټینګښت سره د سوداګرۍ او پانګونې د ودې لپاره وضعیت ښه شوی او دغه اتاق هڅه کوي چې د سوداګرۍ او صنایعو خپلواکې ټولنې ته غوره سوداګر او پانګوال ور ولېږي.

 

په پای کې، د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مسوولینو له خوا د نړیوالو اړیکو، صادراتو او پانګونې په برخو کې د تخنیکي توضیحاتو له وړاندې کولو او د افغان پانګوالو شرکتونو له خوا د خپلو تولیداتو او سوداګریزو فعالیتونو په اړه د معلوماتو له وړاندې کولو وروسته، هوکړه وشوه، چې د لا زیاتو همکاریو او ګډو پانګونو لپاره ډیرې نورې ناستې ترسره شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي، د کابل سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال ښاغلي احمد شاه حکیمي، د شهزاده سرای او د صرافانو اتحادیې مسؤلینو د افغانستان بانک سرپرست رئیس ښاغلي مولوي محمد ادریس او د افغانستان بانک عملیاتي آمر ښاغلي عبدالجبار سره د لیدنې په ترڅ کې، د مالي نظام پیاوړتیا، افغانیو ثبات او ګډو همکاریو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

ښاغلي مهمند د خصوصي سکتور او د افغانستان بانک ترمنځ په ګډو همکاریو د ټینګار کولو ترڅنګ، د افغانیو په وړاندی د بهرنیو اسعارو بیو لوړیدل او د سوداګریزو توکو پیر په موخه، د افغان سوداګرو بهر ته د پیسو لیږد په برخه کې شته ستونزې د خصوصي سکتور اوسنیو ستونزو په توګه یادې کړې.

 

ښاغلي خان جان الکوزي په ناڅاپي ډول د افغانیو په مقابل کې، د بهرنیو اسعارو بیو پورته کیدو په اړه خپله اندیښنه څرګنده او بهر ته د پیسو عدم لیږد يې د هېواد په سوداګرۍ کې تر ټولو ستر خنډ وباله او په دی برخه کې، يې د افغانستان بانک د همکاریو غوښتنه وکړه.

 

سوداګرو او صرافانو هم د افغانۍ ارزښت کمیدو او په بانکونو کې خپلو پیسو ته عدم لاسرسي په هکله خپله اندیښنه څرګنده او د خصوصي سکتور، صرافانو او د افغانستان بانک ترمنځ په ګډو همکاریو يې ټینګار وکړ.

ښاغلي مولوي محمد ادریس د ستونزو اوریدو وروسته، وویل "د افغانستان اسلامي امارت هڅه کوي، ترڅو یادو ستونزو ته د پای ټکی کیږدي."

 

ښاغلي محمد ادریس یادو ستونزو ته د پای ټکي کیښودو په موخه، د خصوصي سکتور څخه د یوې مناسبې طرحې وړاندی کولو غوښتنه وکړه او ژمنه يې وکړه چې یاده طرحه به د اسلامي امارت له مشرتابه سره شریکه او د شته ستونزو په له منځه وړلو کې به خپلې هیڅ ډول مرستې ونه سپموي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي، د ننګرهار سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي غړي ښاغلي ډاکټر مخلص احمد او د افغانستان – پاکستان ګډ اتاق اجرائیوي رئیس ښاغلي نقیب الله صافي د اقتصادي مطالعاتو ادارې (OESP) او د امنیتي او څیړنیزو مطالعاتو مرکز (CRSS) لخوا د (بندرونو آخوا) نامه لاندی جوړه شوې ناسته کې، ګډون او ویناوې وکړې.

 

یاده ناسته د سه شنبه په ورځ د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي، د پاکستان خصوصي سکتور استازیو، د پاکستان د ولسي جرګې استازیو، د پاکستان مدني فعالانو، ژورنالستانو او د افغانستان د پخواني دولت ولسي جرګې ځینو استازیو په ګډون ترسره شوه.

 

ښاغلي مهمند او ښاغلي الکوزي په افغانستان کې، د وروستیو سیاسي بدلونونو وروسته، په رامنځته شویو ستونزو لکه: د هېواد په سوداګرۍ او اقتصاد باندی د کنګل شویو پیسو ناوړه اغیزو او د افغانستان – پاکستان ترمنځ په سوداګریزو او ټرانزیټي دروازو کې شتو ستونزو په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، د نړیوالې ټولنې څخه يي د افغانستان د کنګل شویو پیسو د بیرته خلاصیدو غوښتنه وکړه.

 

ښاغلي مهمند او ښاغلي الکوزي د خپلو خبرو په جریان کې، یادو ستونزو ته د پای ټکي کیښودو، د ځمکې له لارې د افغان مسافرینو لیږد په برخه کې د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو، سوداګرۍ پراختیا او د دواړو هېوادونو ترمنځ د پانګه اچونې شته فرصتونو څخه په ګټې اخیستلو ټینګار وکړ.

 

ګډون کوونکو په افغانستان کې د اقتصادي او کاري وضعیت ودې په موخه د افغانستان – پاکستان ترمنځ د سیاسي او اقتصادي اړیکو ښه والي، د دواړو هېوادونو ترمنځ د مسافرو د تیریدو او مختلفو سوداګریزو برخو کې د لازمو آسانتیاوو په رامنځته کیدو، د ویزو صدور په برخه کې د آسانتیاوو په رامنځته کیدو، سوداګریزو اړیکو په غښتلتیا، په ګمرکونو کې د تعرفې په برخه کې د شتو ستونزو په حل، د اپټا تړون بیا نوی کیدو، په بندرونو کې د تخنیکي کمېټو رامنځته کیدو او سیاحتي او طبي آسانتیاوو رامنځته کیدو ټینګار وکړ.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د څارنې پلاوي منشي او د غزني ولایتي اتاق رئیس ښاغلي عبدالمتین قلندري او د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک د تازه میوو اتحادیو له رئیسانو، د میدان وردګو باغ لرونکو اتحاديې او د مڼو یو شمیر سوداګرو سره د لیدنې په ترڅ کې، د دوی د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

د میدان وردګو باغ لرونکو اتحادیې غړیو او د مڼو سوداګرو وویل "په هېواد کې دننه د هېوادوالو د اړتیا وړ او د صادراتو لپاره هم مڼې شتون لري، نو په اوسني وضعیت کې، د بهر څخه د مڼو واردول، د هېواد دننه مڼو تولید ته زیان رسوي. په وارداتي مڼو دی لوړې تعرفې وضع کړی شي، ترڅو د ډیرو مڼو واردلو مخه ونیسي."

 

د لویدیځ حوزې واردوونکو سوداګرو وویل "موږ سره له دی، چې د هېواد د باغ لرونکو ملاتړ کوو، باید ووایو چې په تیر نظام کې، د امنیتي ستونزو او د خلکو اړتیا په نظر کې نیولو سره، موږ د ایران سره د مڼو واردولو تړنونه کړي دي، تر څو د خلکو اړتیا پوره او دوی زیانمن نه شي."

 

ښاغلي مهمند د ستونزو اوریدو وروسته وویل "موږ د کورنیو تولیداتو لوړتیا او د ملي ګټو پلوي کوو او هم د مڼو واردوونکو سوداګرو څخه غواړو، چې د ملي ګټو او کورنیو تولیداتو پراختیا او لوړتیا په نظر کې نیولو سره خپلې سوداګرۍ ته دوام ورکړي."

 

په پای کې، دواړو لوریو موافقه وکړه چې د روان کال مرغومي تر پایه پوری باغ لرونکو او صادروونکو ته چانس ورکړل شي، ترڅو د هېواد تولید شوې مڼې مصرف کړي او تر هغه وروسته د مڼو واردوونکو سوداګرو ته اجازه ورکړل شي، ترڅو بهرنۍ مڼې واردې کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي او د تازه میوو او سبزیجاتو اتحادیې یو شمیر مسؤلینو د یکشنبه په ماښام د سوداګرۍ او صنعت وزارت له سرپرست وزیر ښاغلي نورالدین عزیزي سره د لیدنې په ترڅ کې، د دغې اتحاديې سوداګریزو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي او د تازه میوو او سبزیجاتو اتحادیې یو شمیر مسؤلینو ښاغلي عزیزي سره د پاکستان سره په سوداګرۍ کې شته ستونزو او تعرفوي ستونزو او د خپلو مشخصو وړاندیزونو شریکولو ترڅنګ، د یادو ستونزو په له منځه وړلو کې د وزارت د همکارۍ غوښتنه وکړه.

 

ښاغلي عزیزي د اتاق د مشرتابه پلاوي او د یادې اتحاديې ستونزو له اوریدو وروسته، ژمنه وکړه، چې په هېواد کې د سوداګرۍ پراختیا او تعرفوي ستونزو حل په برخه کې به خپلې هیڅ ډول مرستې ونه سپموي.