د وروستيو سیاسي بدلونونو، د نوي حکومت واک ته رسیدلو او د هیواد څخه دباندی د پانګو کنګل کیدل په سوداګریزو راکړو ورکړو، بانکدارۍ سیستم، صنعت او د خلکو په اقتصادي وضعیت د ناوړه اغیزو کولو برسیره د ډیر شمیر ستونزو لامل شوي دي. د افغانستان سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي، پورتنیو ستونزو او د صنعتکارانو، د بانکونو اتحاديې او د صرافانوغوښتنې په پام کې نیولو سره، د (کنګل شوو پیسو آزادولو او د سوداګریزو پیسو لیږد اسانه کولو) په اړه مطبوعاتي کنفرانس ترسره کړ.
 
په دی کنفرانس کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي د درالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، دافغانستان - پاکستان د گدی خونی رئیس او د مدیره پلاوي غړی ښاغلي خان جان الکوزي، د مدیره پلاوي غړیو هر یو احمد ضیاء عظیمي شینوزاده، او ضیاءالدین اچکزي، د معدن او صنایعو اتاق رئیس ښاغلي شیرباز کمین زاده، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د بانکونو اتحادیو رئیسانو، صرافانو، مختلفو سکتورونو، د کورنیو او نړیوالو رسنیو ګډون درلود.
 
ښاغلي مهمند ګډونوالو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د خوراکي او نفتي موادو واردوونکو، صرافانو او درملو واردوونکو له ښو مرستو او همکاریو مننه وکړه او په وروستیو ۲۰ ورځو کې، د ۱۵۰ میلیون ډالرو په ارزښت د هېواد څخه دباندی د تازه میوو او سبزیجاتو صادرول یوه لویه لاسته راوړنه وبلله.
 
ښاغلي مهمند د هېواد اقتصادي او سوداګریز نظام او د خلکو په کاروبار باندی د کنګل شوو پیسو ناوړه اغیزو په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، زیاته کړه "کنګل شوې پیسې د افغانانو پانګه ده. او موږ د نړیوالې ټولنې څخه غواړو، چې په خپلې پریکړې یو ځل بیا غور وکړي، او د خلکو پیسې آزادې کړي.
 
نوموړي د تیلو او خواړو سکتور کې په ټولو پانګوالو غږ وکړ چې د خلکو ستونزو په پام کې نیولو سره په پلور کې له لوړ بیو څخه ډډه وکړي.
ښاغلي خانجان الکوزي د پیسو کنګل کیدل د اقتصادي کړکیچ لامل وبلل، او د خلکو او خصوصي سکتور ترمینځ د حکومت-عامه اړیکو ښه والي باندې يې ټینګار وکړ. ښاغلي الکوزي د افغانستان په اسلامي امارت او نړیوالې ټولنې غږ وکړ چې دا مسله ژر تر ژره حل کړي او د خلکو اندیښنو ته د پای ټکی کیږدي ، او په ځانګړي توګه یې د نړیوالې ټولنې څخه وغوښتل چې د افغانستان پانګې آزادې کړي.
 
ښاغلي الکوزي په سوداګرۍ، د خامو موادو او نورو توکو واردولو باندې د پیسو د کنګل کیدو منفي اغیزې یادې کړې، او په نړیوالې ټولنې یې غږ وکړ چې د خصوصي سکتور لخوا ترسره شویو پروژو لپاره پیسې تادیه کړي، او همدارنګه د افغانستان بانک باید د خلکو او صرافانو شخصي پیسو ورکړې ستونزه حل کړي.
 
ښاغلي شیرباز کامین زاده وویل "په ټول هیواد کې ۵۰۰۰ فابریکې فعالیت کوي چې شاوخوا ۱.۲ ملیونه خلک په مستقیم او غیر مستقیم ډول په کې کار کوي."
نوموړي زیاته کړه "د هيواد صنعتکاران د ماشین آلاتو، خامو موادو او پرزه جاتو پیر ته اړتیا لري او دا کار د بانکونو له لارې د پیسو د لیږ پرته امکان نه لري. هغه له نړیوالو وغوښتل چې افغانستان په خلکو دی ظلم نه کوي او د دوی پیسې دی ورته بیرته آزادې کړي.
 
ښاغلي خان محمد سرفراز باز د بانکونو سره دسوداګرو او خلکو د اړیکو په اړه خبرې وکړې او زیاته یې کړه چې سوداګر بهرنیو شرکتونو ته د پیرل شوو سوداګریزو توکو پیسې د بانک له لارې تادیه کوي. د بانکونو د همکارۍ پرته په سوداګریزو معاملو کې د پیسو لیږد ناممکن دی. هغه د اسلامي امارت او د افغانستان بانک په چارواکو غږ وکړ چې د پخوا په څیر د بانکدارۍ خدماتو چمتو کولو ته اجازه ورکړي.
 
ښاغلي باز د خپلو خبرو په اوږدو کې زیاته کړه "موږ د هېواد څخه دباندی د سوداګریزو فعالیتونو ترسره کولو لپاره، د بهرنیو اسعارو څخه د ګټې اخیستنې سره هیڅ کومه ستونزه نه لرو، لیکن په هېواد کې دننه د سوداګریزو راکړو ورکړو لپاره د بهرنیو اسعار په ځانګړې توګه د کلدارو څخه ګټه پورته کول په کلکه غندو او مخالفت يې کوو. او همدارنګه د هېواد قدرمن سوداګر او هېوادوال هڅوو، چې په خپلو سوداګریزو راکړو ورکړو کې د افغانیو څخه چې زموږ ملي هویت دی ګټه پورته کړي."
 
ښاغلي شیرین آغا سخي د خلکو د ستونزو په حل کې د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هغو هڅو یادونه وکړه چې د افغانستان د اسلامي امارت د بیلابیلو بنسټونو او چارواکو سره په همغږۍ کې ترسره شوي، اود افغانستان د کنګل شویو شتمنیو پر خلاصون یې ټینګار وکړ.
ښاغلي نجیب الله امیري د بانکونو په فعالیتونو، سوداګرۍ، د خلکو په اقتصاد او د اسعارو په لوړېدو د افغاني پیسو د کنګل کیدو د منفي اغیزو په اړه خبرې وکړې او خلکو ته یې ډاډ ورکړ چې ددوی ټولې شتمنۍ په بانکونو کې خوندي دي. او د افغانستان بانک څخه يې وغوښتل چې په مرکز او ولایاتو کې خپلې ټولې شعبې فعالې کړي.
 
د ناستې په پای کې، ټولو ګډونوالو په یوه خوله د نړیوالې ټولنې څخه وغوښتل چې د افغانستان کنګل شوې پیسې خلاصې کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند او د مدیره پلاوي غړي ښاغلي ضیاءالدین اچکزي د رخت واردوونکو اتحاديې له رئیس ښاغلي حاجي عبیدالله او د چایو یو شمیر سوداګرو سره د لیدنې په ترڅ کې د دوی د شته ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي حاجي عبیدالله د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي پخوانیو هڅو څخه د مننې کولو ترڅنګ، خپلې ستونزې په لاندی ډول بیان کړې:
• په تورخم کې د زرګونه خالي کانتینرونو او ګاډو توقف
• د چین سره د سوداګرۍ کوونکو سوداګرو لپاره د چین ویزو ته عدم لاسرسې
• په خصوصي بانکونو کې يې د امانتي پیسو ستونزه
• د سوداګریزو توکو پیر په موخه د هېواد څخه دباندی د پیسو په لیږد کې ستونزې
• او سوداګریزو جوازونو تمدید کولو ته عدم لاسرسې
 
ښاغلي حاجي عبیدالله او سوداګرو د پورته یادو ټولو ستونزو حل په برخه کې د اتاق د همکارۍ غوښتنه وکړه.
د وارداتو او صادراتو په برخه کې د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو په موخه، سوداګرو وړاندیز وکړ چې د افغانستان اسلامي امارت باید د بیلابیلو سوداګریزو توکو واردولو او صادرولو لپاره ځانګړي بندرونه په پام کې ونیسي ترڅو په بندرونو کې د زیاتې ګڼې ګوڼې مخه ونیول شي.
 
ښاغلي مهمند د سوداګرو ستونزو له اوریدو وروسته زیاته کړه چې د اتاق مشرتابه لا دمخه د سوداګرۍ وزارت او د افغانستان بانک چارواکو سره د خالي لاریو او پیسو لیږد په اړه خبرې کړي او دوی ورسره ژمنه کړې چې په دی برخه کې به لازمه همکاري وکړي. نوموړي زیاته کړه چې د چین ویزو ترلاسه کولو په اړه د اتاق مشرتابه به د بهرنیو چارو سرپرست وزیر سره هم خبرې وکړي ترڅو دا مسله په کابل کې د چین سفارت سره په همغږۍ کې حل کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي غړیو هر یو خان جان الکوزي، ضیاءالدین اچکزي او محمد داود یوسفزی، د کابل ولایتي اتاق د مدیره پلاوي ځینو غړیو، د اتحادیو رئیسانو او یو شمیر سوداګرو د افغانستان اسلامي امارت د شکایتونو اوریدو کمیسیون له رئیس او سوداګرۍ او صنعت پخواني وزیر ښاغلي مولوي نورالدین ترابي سره د لیدنې په ترڅ کې د خصوصي سکتور په شتو ستونزو خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي مهمند ښاغلي مولوي نورالدین ترابي، ورسره مل پلاوي او د هېواد سوداګرو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د اتاق د اقتصادي او سوداګریزو فعالیتونو اوږد تاریخ په اړه مالومات وړاندی کړل او د هېواد لویو لارو په اوږدو او ګمرکونو کې د اسلامي امارت له خوا د رامنځته شوي امنیت او آسانتیاوو په تړاو يې خپله خوښی څرګنده کړه.
 
ښاغلي مهمند د اسلامي امارت د امنیتي او اقتصادي چارواکو له همکارۍ مننه وکړه او د هېواد په بازارونو کې يې د خامو موادو د بیو کمیدو ډاډ ورکړ.
ښاغلي خان جان الکوزي د سوداګرۍ په ډګر کې د سمدستي او اوږدمهاله ستونزو، د کورنیو تولیداتو او صادراتو په ځان بسیا کیدو او د امنیتي ستونزو حل په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، په ګمرکونو او دفترونو کې يې د فساد له منځه وړل، د بانکدارۍ ستونزو حل کول او د مناسبو تعرفو وضع کول يې په بیو خورا اغیزمن وبلل.
 
ښاغلي خان محمد سرفراز باز د غیر مسؤله اشخاصو لخوا صرافانو ته د متوجه امنیتي ګواښونو، د دوی د امنیت په تضمین کې د اسلامي امارت همکارۍ، په اقتصاد او سوداګرۍ کې د صرافانو اړین رول او په بانکونو کې د صرافانو خپلو پیسو ته د نه لاسرسي ستونزو په اړه خبرې وکړې او ددی ستونزو د له منځه وړلو غوښتنه يې وکړه.
 
ښاغلي داود یوسفزي دتیلو او ګازو واردولو، ترکمنستان ته د پیسو لیږدولو او په ټاکلي وخت کې د نفتي توکو واردولو په برخه کې د شتو ستونزو په اړه خبرې وکړې.
د صنعتکارانو انجمن رئیس ښاغلي عبدالجبار صافي د صنعت کارانو ستونزو، د فابریکو لرونکو لپاره د خامو موادو اړتیا، د وارداتي توکو قاچاق او په کورني تولید يې اغیزو، د برښنا رسولو او د پانګونې راجلبولو په اړه خبرې وکړې.
 
د صرافانو اتحادیو رئیسانو د تازوه میوو، سبزیجاتو، خوراکي توکو، وچو میوو، غالیو، د پیسو په لیږد کې ستونزو، د تازه میوو او سبزیجاتو فصل رارسیدو، د تورخم او سپین بولدک په لارو کې يې بندوالی، د قزاقستان څخه د خوراکي توکو په ځانګړی توګه د اوړو پیرود، د وچو میوو په صادرولو کې شتو ستونزو، چین او عربي هېوادونو ته د غالیو او جلغوزو په صادرولو کې ستونزو او له چین څخه افغانستان ته د قزاقستان او ازبکستان له لارو د ټرانزیټ ستونزو په اړه خبرې وکړې او د اسلامي امارت له چارواکو يې وغوښتل چې یادو ستونزو ته پای ټکي کیښودو په برخه کې کوټلي ګامونه پورته کړي.
 
ښاغلي ترابي او د اسلامي امارت شکایتونو اوریدو کیمیسیون رئیس د خصوصي سکتور ستونزو او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي وړاندیزونو اوریدو وروسته د ستونزو په حل کې د خپلې بشپړې همکارۍ ژمنه وکړه. او د خصوصي سکتور نورو برخو څخه يې وغوښتل چې خپلې ستونزې او وړاندیزونه په منظم او لیکلی بڼه د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له لارې د اسلامي امارت شکایتونو اوریدلو کیمیسیون ته وسپاري ترڅو د اړوندو ادارو له لارې يې د حل په برخه کې لازم ګامونه پورته کړی شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړي ښاغلي ضیاءالدین اچکزي، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک او د اتاق نړیوالو اړیکو ډيپارټمنټ مسؤل د دوه اړخیزې نړیوالې سوداګرۍ شرکت د لویو پروژو ډیپارټمنټ له اجرائیوې رئیسې آغلې کیسي، د چایناټاون مؤسس ښاغلي یومینګ هوی او ددی مؤسسې له یو شمیر تخنیکي مؤلینو سره د لیدنې په ترڅ کې د حرارتي برښنا تولید په برخه کې د چینایانو د پانګه اچوونو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
اغلې کیسي د دوه اړخیز نړیوال سوداګریز شرکت د لویو پروژو پانګونو په ځانګړي توګه په کابل ولایت کې د ۳۰۰ میګاواټه ډبرو سکرو حرارتي بریښنا تولید په اړه د مالوماتو وړاندی کولو ترڅنګ، د اتاق له مشرتابه څخه وغوښتل چې د حرارتي بریښنا پروژې پلي کولو کې د اسلامي امارت چارواکو سره د همغږۍ او تفاهم په کولو سره د هغوی څخه وغواړي چې دوی ته د وړیا ځمکې چمتو کولو، پانګوونې تضمین او د دوی امنیت تضمین کولو په برخه کې لازمه همکاري وکړي.
 
ښاغلي مهمند، چینايي پلاوي ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، په اوسني وضعیت کې د پانګه اچونې د شته فرصتونو په اړه وویل: "بریښنا د خلکو او د هېواد خصوصي سکتور یو له بنسټیزو اړتیاوو څخه ده او په هغو ناستو کې چې موږ د افغانستان اسلامي امارت اړوندو وزارتونو له سرپرستانو سره کړي دي، دوی موږ ته د بهرنیو پانګه اچونو ترلاسه کولو او د لازمو آسانتیاوو برابرولو په تړاو ډاډ راکړی دی."
 
ښاغلي مهمند د پروژې له مسؤلینو څخه وغوښتل چې خپل دقیق جزئیات او مشخص وړاندیزونه د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه سره شریک کړي ترڅو اتاق د پروژې د پلی کیدو په اړه د افغانستان اسلامي امارت اړوندو وزارتونو سره خبرې وکړي او د همکارۍ څخه یې دوی ته ډاډ ورکړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند او د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي د اتاق په مرکزي دفتر کې د کابل ښار قوای مرکز سیمې سوداګرو او هټۍ والو سره د لیدنې په ترڅ کې د هغوی د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
د کابل ښار قوای مرکز سیمې سوداګرو او هټۍ والو په کراچۍ بندر کې د پیسو د لیږد او یو لړ نورې امنیتي ستونزې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي سره شریکې کړې او د له منځه وړلو په برخه کې يې د اتاق د همکارۍ غوښتنه وکړه.
 
ښاغلي مهمند سوداګرو ته د ښه راغلاست ویلو او د پیسو لیږد په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، وویل "د پیسو لیږد د ټولو سوداګرو عمومي ستونزه ده او په اړه يې د مرکزي بانک سره خبرې شوي دي او مرکزي بانک هم په دی برخه کې د همکارۍ ژمنه کړې ده."
 
ښاغلي مهمند د امنیتي حالت ښه کیدو او هغو ناستو په اړه چې نوموړي د افغانستان اسلامي امارت له مسؤلینو سره کړي دي د مالوماتو ورکولو ترڅنګ، ډاډ ورکړ چې ددی سوداګرو ستونزې به له اړوندو مسؤلینو سره شریکې او د حل لارې چارې به ورته ولټوي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک او د نړیوالو اړیکو او صادراتو پراخوالي ډیپارټمنټونو مسؤلینو د افغان-چین رایسنګ سن نړیوال شرکت سوداګرۍ ډیپارټمنټ له رئیس ښاغلي یو یانک او د نړیوال اتاق مدیره پلاوي غړي ښاغلي احمد راتب پوپل سره د لیدنې په ترڅ کې د ګډو پانګه اچونو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي یویانک د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ د پراختیا، د رایسنګ سن افغان – چین سوداګریز شرکت په افغانستان کې د پانګه اچونې لیوالتیا او د ګډ اتاق رامنځته کولو په اړه خبرې وکړې او د اتاق څخه یې وغوښتل چې د نوموړي شرکت سره همکاري وکړي.
 
ښاغلي مهمند د افغان-چین رایسنګ سن نړیوال شرکت سوداګرۍ ډیپارټمنټ رئیس ښاغلي یو یانک او د نړیوال اتاق مدیره پلاوي غړي ښاغلي احمد راتب پوپل ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، په افغانستان کې د نوموړي شرکت د پانګه اچونې او د ګډ سوداګریز اتاق رامنځته کولو په اړه خوښي څرګنده کړه او په دی برخه کې يې د هرډول همکارۍ ژمنه وکړه.

مقالات دیگر...