د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند په داسی حال کې چې د اقتصاد وزارت مسلکي معین ښاغلي ډاکټر عبدالطیف نظري او د هېواد د سوداګرو او پانګوالو په حضور کې د «زموږ وطن زموږ تولید» نندارتون چې د کابل انټرکانټیننټال هوټل کې په لاره اچول شوی وه، د پرانستې مراسمو کې د ګډون ترڅنګ، د کورنیو تولیداتو څخه د اتاق ملاتړ اعلان او د نندارتونونو د جوړولو برخه کې د همکارۍ ژمنه وکړه.  

ښاغلي مهمند د دغه نندارتون په جوړیدو د خوښۍ څرګندولو ترڅنګ له ټولو سکتورونو څخه چې د دغه نندارتون په تنظیمولو کې یې فعاله ونډه اخیستې مننه وکړه، د دغه ډول نندارتونونو جوړول یې د اقتصادي ودې او د کورنیو تولیداتو په معرفي کولو کې مهم وبلل او د سوداګرۍ او پانګونې په برخه کې د هېواد له تولیدي صنایعو څخه د ملاتړ ډاډ ورکړ.

هغه د کورنیو تولیداتو پر کارولو ټینګار وکړ او له تولیدي شرکتونو یې هم وغوښتل چې خپل تولیدات معیاري کړي.

ښاغلي ډاکټر عبداللطیف نظري د اقتصاد وزارت د پالیسۍ په اړه خبرې وکړې او وې ویل: د دغه وزارت پالیسي د کورنیو تولیداتو د ملاتړ پر بنسټ ولاړه ده او دولت تل د اقتصادي وضعیت د پیاوړتیا په موخه له خصوصي سکتور سره هر اړخیز ملاتړ کړی دی. سربیره پردی، نوموړي د هېواد د کرنې پر میکانیزه کیدو هم ټینګار وکړ.

د امام ابو حنیفه (رح) ملي او نړیوال نندارتون د پایلو په اړه خبري کنفرانس د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي سوداګریز مرستیال ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د مدیره پلاوي پانګه ایز مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي، مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د عامل پلاوي رئیس ښاغلي شفیق الله عطايي، د مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي، ضیاءالدین اچکزي او ذکریا بریالي، د څارنې پلاوي منشي ښاغلي عبدالمتین قلندري، د ملي راډیو تلویزیون عمومي رئیس ښاغلي احمد الله وثیق، د اتاق د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د کابل سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي احمد شاه حکیمي، د کابل، کندهار، ننګرهار او غزني ولایتي اتاقونو مدیره پلاوي غړیو او د کورنیو او بهرنیو رسنیو په ګډون جوړ او د امام ابو حنیفه (رح) ملي او نړیوال نندارتون پایلو په اړه معلومات وړاندی کړی شول.  

ښاغلي مهمند د دغه کنفرانس ټولو ګډونوالو ته د ښه راغلاست ترڅنګ، د نندارتون په جوړیدو کې د عامل پلاوي د رئیس او د دغه اتاق د کارکوونکو د بی سارو هڅو او د اړوندو دولتي ادارو له همکارۍ څخه مننه وکړه. نوموړي د ښه امنیت د تامین په موخه د امنیتي ادارو، همکارو ادارو، سپانسر شرکتونو او متشبثو میرمنو څخه مننه او قدرداني وکړه چې د دغه شان ستر نندارتون په جوړیدو کې یې ونډه او همکاري وکړه.

ښاغلي مهمند سوداګرو ته د ویزو د ورکړې په برخه کې د بهرنیو چارو وزارت د ښې همکارۍ په یادولو سره له حکومت څخه وغوښتل چې د هغو شرکتونو لپاره چې په هېواد کې پانګونه کړې، لازمې اسانتیاوې برابرې کړي. هغه د مالیې وزارت له خوا سوداګرو ته د مالیې د معافیت او د پیسو د لېږد په برخه کې د اسانتیاوو پر رامنځته کولو ټینګار وکړ.

ښاغلي مایل احمدي د امام ابوحنیفه (رح) د نندارتون په جوړولو کې له ټولو هغو کسانو څخه قدرداني وکړه چې د نندارتون په جوړولو کې يې هڅې کړي او نندارتون يې د کورنیو تولیداتو د پیژندنې او بهرنیو شرکتون سره د پیوستون برخه کې اړین وباله.  

ښاغلي مایل په دغه نندارتون کې د متشبثو ښځو او مسلکي سوداګرو شتون ښه و ارزاوه او په راتلونکي کې یې د دا ډول نندارتونونو پر جوړولو ټینګار وکړ. هغه دغه راز اعلان وکړ چې په راتلونکو ورځو کې به په بدخشان ولايت کې يو ستر کورني نندارتون جوړ شي.

ښاغلي عطايي د امام ابوحنيفه (رح) د ملي او نړيوال نندارتون د پايلو په اړه معلومات وړاندې کړل او ويې ويل: په دغه نندارتون کې څه دپاسه ٥٦٠ ملي او نړيوالو شرکتونو ګډون کړى او په تېرو اوو ورځو کې څه دپاسه ١٢٠ زرو تنو له دغه نندارتون څخه ليدنه کړې او په بیلابیلو سکتورونو کې د ۳۵میلیونو افغانیو پلور ثبت شوی دی.

هغه د بهرنیو تړونونو په اړه هم معلومات ورکړل او وې ویل: موږ وکولای شول چې د سیمې له هېوادونو سره په بېلابېلو برخو کې د ۲.۵ میلیونه ډالرو په ارزښت تړونونه لاسلیک کړو او د سوداګریزو اړیکو په کنفرانس کې وتوانیدو چې ملي او نړیوال تړونونه لاسلیک کړو چې د پیسو ارزښت یې ۱۷ میلیونه ډالره دی.

ښاغلي عطايي د صنایعو او سوداګرۍ وزارت، د افغانستان ملي راډیو ټلویزیون، همکارو بنسټونو لکه ILO، IOM، DRC او له ټولو هغو سپانسرانو مننه وکړه چې د دغه نندارتون مالي ملاتړ یې وکړ.

خانجان الکوزي د امنیت په تامین کې د امنیتي ادارو له هلو ځلو څخه د مننې ترڅنګ، د نړیوال نندارتون هوټل مالک ښاغلي لطیفي چې د هوټل ټول تالارونه یې په وړیا توګه برابر کړي وو مننه وکړه او د کورنیو تولیداتو او محصولاتو د معرفي کولو لپاره دغه نندارتونون مهم وباله او د سوداګرۍ او پانګونې په برخه کې د دولت په ملاتړ او همکارۍ په ټینګار وکړ.

خبري کنفرانس د مالي سپانسرانو، بیلابیلو سکتورونو او دولتي ارګانونو ته د ستاینلیکونو په ورکولو سره پای ته ورسید.

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان سوداګرۍ او پانګوني اتاق د مدیره پلاوي مرستیال په داسي حال کی چی ښاغلي خانجان الکوزی حضور درلود، له محترمو: جانر بوزاق د ترکیی سفارت سوداګریز آتشه، حسین آونی بوتسالی د ۷۷ ګروپ شرکتونو سلاکار،صمد اوزترک د سوداګری بهرنی روابطو مرستیال، د لیدولو تر څنګ د سوداګری او پانګوني په اړه، د شته فرصتونو په پیژندولو او داسي نورو مواردو باندي خبرې اترې وکړې.

ښاغلی محمد یونس مهمند، د سوداګریز آتشی او بهرنیو سودګریزو اړیکو د غړیو د ښه راغلاست ترڅنګ په دوه اړخیزو سوداګری او پانګونې روابطو باندی یی ټینګار وکړ. ښاغلی مهمند، وویل: د بنسټیزې پروژو  لکه د انرژۍ د تولید، د کانونو د استخراج  او د هېواد د کرنې میکانیزه کول یوه حیاتی اړتیا بلل کیږی  او له ترکیې هیواد یی وغوښتل چې په دې برخه کې او د مشترک اتاق د ایجادولو  لپاره بشپړه همکاری وکړی.

ښاغلی خانجان الکوزی ، په داسې حال کې چې د افغان سوداګرو لپاره د ویزې د خدمتونو د آسانولو په برخه کې د ترکیې د سفارت د وړ خدمتونو ستاینه کوی، د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګریزو او کرنیزو ظرفیتونو د مسلکی پېژندنې غوښتنه وکړه. ښاغلی الکوزی په راتلونکی کې د ګډو نندارتونونو په جوړولو ټینګار وکړ او له هغوی څخه یې غوښتنه وکړه چې د خپل هېواد سوداګر دې ته وهڅوی چې په راتلونکی نندارتونونو کې ګډون وکړی.

ښاغلی صمد اوزترک د ترکیې او افغانستان ترمنځ د سوداګریزو اړیکو د پیاوړتیا په برخه کې خپلې ژمنې څرګندې کړې او د ترکیې د بهرنیو سوداګریزو اړیکو د شورا د فعالیتونو په اړه یې د معلوماتو د اتاق رهبری پلاوی ته وړاندې کړه. هغه وویل چې په افغانستان کې د امنیت د رامنځته کولو له امله د ترکیې سوداګر دې ته لیوال دی چې پانګونه وکړی او خپلې تجربې له افغانانو سره شریکې کړی.

ښاغلی حسین اونی بوتسالی ژمنه وکړه چې د ترکیې سوداګریز پلاوی ته به بلنه ورکړی چې افغانستان ته سفر وکړی او له افغان سوداګرو سره د سوداګریزو او پانګه اچونې اړوند غونډې جوړې کړی تر څو یوې غوښتنې پایلې ته ورسېږی او تفاهم لیک لاسلیک کړی.

ښاغلی مولوی عبدالرشید بلوچ، د کابل ښاروال  او ښاغلی مولوی حبیب الرحمن الرحمن نور د کابل ښاروالی فرهنګی معین د اوومې ورځې د امام ابوحنیفه ملی او نړیوال ننداتون څخه په داسې حال کې چې ښاغلی محمد یونس مهمند،د هیات مدیره لومړی مرستیال  او ښاغلی  خانجان الکوزی، د مدیره هیات غړی ورسره ملتیا کوله له بیلالیلو غرفو، کورنیو محصولاتو، شرکتونو نه یی  لیدنه وکړه.

ښاغلی مهمند، ښاغلی عبدالرشید بلوچ ته د هرکلی ترڅنګ د نندارتون، کورنی تولیداتو او د بېلا بېلو داخلی او نړیوالو شرکتونو د ګډون په اړه معلومات وړاندی کړل.

ښاغلی مولوی عبدالرشید بلوچ او ښاغلی مولوی حبیب الرحمن نور د نندارتون له بیلابیلو برخو څخه د لیدنې په ترڅ کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د دې ستر نندارتون د جوړولو له امله مننه وکړه او د دا ډول نندارتونونو جوړول یې د سوداګرۍ ، اقتصادی پراختیا او د کورنیو تولیداتو د ښه معرفی کولو لپاره مهم وګڼل.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هڅو او د اړوندو دولتي ادارو د همکارۍ په پایله کې او د دغه اتاق او کام ایر هوایی شرکت ترمنځ د نوي تفاهم پر بنسټ له یوې وقفې وروسته د کابل له نړیوال هوايي ډګر څخه د هوايي کارګو لومړۍ مستقیمه الوتنه پیل شوه.
‎دغه الوتنه چې ۴۶ ټنه صادراتي توکې په کې وې، د روان کال د چنګاښ په ۱۶ مه نېټه ترسره شوه.

‎د یادولو وړ ده چې د نوي تفاهم له مخې به د هر ‎کیلو صادراتي توکو د لیزد قیمت (۳.۲) امریکايي ډالر وي، چې له کابل څخه د چین شانګهای هیواد ته انتقالیږي او د اوسنۍ د انتقال بیه د پخواني نرخ په پرتله (۴.۵) ټیټه ده.

‎همدارنګه د کابل – دوبۍ او دوبۍ – شانګهای غیر مستقیم لېږد قیمت د  (۳.۲) امریکايي ډالرو په ارزښت دوام لری.