د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د پالیسۍ او تخنیک مرستیال ښاغلي شفیق الله عطايې نن د نفتي موادو او اوبلن ګاز د یو شمیر واردوونکو سره ولیدل او د هغوی د شته ستونزو په اړه يې ورسره خبرې اترې وکړی.
 
په دی غونډه کې سوداګرو د هېواد په یو شمیر بندرونو په ځانګړې توګه د حیرتان په بندر کې د ټانکرونو په توقف اندیښنه څرګنده او د اسلام قلعه په څیر يې د اور لګیدنې خبردارې ورکړ.
 
هغوی د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق څخه وغوښتل چې د هغوی د شتو ستونزو د له منځه وړلو په برخه کې ورسره لازمه همکاري وکړي او په دی برخه کې يې د اتاق د کړو همکاریو ستاینه وکړه.
 
د نفتي موادو او اوبلن ګاز واردوونکو خبردارې ورکړ چې که چیرې همدا حالت دوام وکړي نو د هېواد په بازارونو کې به د نفتي موادو بیه لوړه او خلک په متضرر شي.
 
ښاغلي شفیق الله عطايې وویل چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق تل هڅه کړی چې د سوداګرو او واردوونکو ستونزو ته د حل لارې پیداکړي او دا ځل هم اتاق ژمن دی چې یاده ستونزو د حکومت اړونده ادارو سره شریکه او د حل لاره ورته ولټوي.
 
د غوڼدې په پای کې ښاغلي عطايې د واردوونکو څخه وغوښتل چې خپلې ستونزې په کتبي ډول اتاق ته راولیږي تر څو اتاق يې د اړونده حکومتي ادارو سره شریکې او د حل لارې ورته ولټوي.

 

د افغانستان او پآکستان د سوداګرۍ او صنایعو ګډ اتاق او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه ‏نن په کابل کې د پاکستان د هوایی شرکت‎ (PIA) ‎د عمومي رئیس محترم ارشد ملک سره ناسته ترسره کړه‎.‎
په یاده ناسته کې د پاکستان څخه راغلي پلاوي په شمول د افغانستان او پاکستان د ګډې سوداګرۍ صنایعو ‏اتاق د مدیره پلاوي رئیس محترم خان جان الکوزی، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د عامل ‏رئیس محترم سید زمان هاشمي، د ګډ اتاق د مدیره پلاوي غړيو هر یو محترم نظام الدین تاجزاده او محترم ‏احمدضیا شینوزاده، د کندهار د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي غړې محترم عبد الباقي شفیع ، د ‏ګډې اتاق اجرایوي رئیس محترم نقیب الله صافی ، د افغانستان د سوداګرۍ او پآنګونې اتاق د نړیوالو ‏اړیکو رئیس محترم امید عفورزی او یو شمیر افغان سوداګر هم موجود وو‎.‎
 
د ښاغلي سید زمان هاشمي لخوا د پاکستان د هوایی شرکت رئیس او ورسره مل پلاوي ته په افغانستان کې ‏هرکلې وویل شو او همدارنګه یی په کابل کې د یاد شرکت کارونو د ستایلو تر څنګ د سوداګریزو اړیکو ‏په پراختیا او د هوا له لارې د سوداګریزو توکو او مسافرینو په انتقال ټینګار وکړ. ‏
 
ددې ترڅنګ اتاق د مشرتابه لخوا د هراړخیزې همکارۍ ډاډ ورکړل شو او د افغانستان او پاکستان ترمنځ ‏په اقتصادي چارو کې پیاوړتیا یی مهمه وګڼله همدارنګ یی ټینګار وکړ چې د پاکستان د هوایی شرکت د ‏افغانستان د هوایی شرکت سره تفاهم ته ورسیږي ترڅو د یو اړخه د خلکو تګ راتګ ته لا زیاتې ‏اسانتیاوې برابرې کړي او له بل اړخه د پاکستان سره د هوا دلارې د ځینو مالونو د انتقال زمینه برابره ‏کړي‎.‎
 
سربیره پردې د یاد شرکت د رئیس څخه غوښتنه وشوه چې د کابل سربیره یاد شرکت باید خپل مستقیم او ‏غیر مستقیم پراوزونه د افغانستان د ولایتونو څخه د پاکستان نورو ښارونه ته هم پیل کړي لکه مزار ‏شریف او اسلام اباد، کابل او پیښور، کندهار او کراچۍ /کویټه‎.‎
 
محترم ارشد ملک د اتاق استازو ته ډاډګیرنه ورکړه چې د پاکستان هوایی شرکت په پام کې لري ترڅو ‏خپلې اړیکې د افغانستان سره پیاوړي کړي ، ددې ترڅنګ يې وویل "د یو ښه ګاونډي او مسلمان په صفت ‏غواړو هغه اسانتیاوې چې نورو هیوادونو ته مو ندې ورکړي افغانستان ته ورکړو" او دا چي افغان ‏سوداګرو ته به یو ځانګړی امتیاز ورکول کیږي‎.‎
 
محترم ارشد ملک خپل پلاوي ته په اشارې سره زیاته کړه چې د مالونو د انتقال لپاره به د یاد هوایی ‏شرکت تجارتي ټیم له تاسو سره په اړیکه کې وي ترڅو د مالونو د انتقال لپاره یو ښه میکانیزم جوړ کړل ‏شي. محترم ملک د ولایتي پراوزونو د پیل وړاندیز تاید کړ او ویی ویل چې په لومړي قدم کې د کابل او ‏اسلام اباد پراوزونو کې اسانتیا راوستل زمونږ هدف وو چې تر یو حده مو سهولتونه راوستي او پس لدې ‏به مونږ په ولایتي پروازونو باندې کار وکړو‎

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عامل رئیس ښاغلي سید زمان هاشمي، سوداګرو او د صنایعو ‏څښتنانو د بهرنیو چارو وزیر ښاغلي حنیف اتمر تر ریاست لاندی جوړه شوې غونډه کې ګډون وکړ. ‏
په دی غونډه کې د پانګه اچوونې په فرصتونو، کورنیو تولیداتو په زیاتوالي او یو لړ پالیسیانو باندی ‏خبرې اترې وشوی. ‏
 
د خصوصي سکتور له خوا یو شمیر وړاندیزونه لکه، بهرنیو متخصصینو ته په افغانستان کې د نوو ‏ماشین آلاتو د نصب او فعالولو په موخه د ویزې تر لاسه کولو په برخه کې آسانتیاوې، افغان سوداګرو ته ‏د بهرنیو هیوادونو ویزو په ترلاسه کولو کې آسانتیاوې، افغان سوداګرو ته د هیواد په هوايې ډګرونو کې ‏‎(VIP)‎‏ څانګې ورکول او د هیواد په ګمرکونو کې د صادراتي او وارداتي توکو د اسنادو په طی مراحل کې ‏لازمې آسانتیاوې رامنځته کول و مطرح شول. ‏
 

ښاغلي اتمر په ټینګار سره وویل چې د افغانستان دولت د هیواد په دننه پانګه اچوونې او صادراتو د ‏زیاتوالي ملاتړ کوي او افغان سوداګر او د صنایعو څښتنان يې وهڅول چې په هیواد کې دننه پانګه اچوونه ‏وکړي او کورنیو تولیداتو کارخانې جوړې کړي. ‏
 
ښاغلي هاشمي وړاندیز وکړ چې سفارت خانو او نړیوالو ادارو ته باید پنځه ګونې اتاقونه د خپلواکو ادارو ‏په توګه معرفي او ددی اتاقونو عمومي رئیسانو او د مدیره پلاوو غړیو ته لازم تشریفات په نظر کې ونیول ‏شي. ‏
نوموړي زیاته کړه چې افغان دولت باید بهرنیو پانګه اچوونکو ته لازمې آسانتیاوې رامنځته او مناسبې ‏کړنلارې په کار واچوي ترڅو بهرني پانګه اچوونکي په هیواد کې دننه پانګه اچوونې ته وهڅول شي. ‏
 
د غونډې په پای کې پریکړه وشوه، چې د پنځه ګونو اتاقونو، اتاقونو فدراسیون او د ماليې او زراعت ‏وزارتونو غړیو څخه یوه ګډه کمیټه جوړه او د بهرنیو چارو وزارت سره د یادو موضوعګانو په اړه خپلې ‏طرحې وړاندې کړي.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي سوداګریز مرستیال ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د مدیره پلاوي خدماتي مرستیال ښاغلي نصیر احمد عرب، د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید جاوید برهان، د مدیره پلاوي غړیو هر یو محمد داود یوسفزي، خان جان الکوزي، ذکریا بریالي، محمد ګردیزي، احمد ضیاء عظیمي شینوزاده، ضیا‌ءالدین اچکزي، احمد فواد دوست او احمد شکیب احمدیار، او د اتاق عامل رئیس ښاغلي سید زمان هاشمي د مدیره پلاوي دریمې دورې په لسمه ناسته کې ګډون وکړ.
 
د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز د غونډې اجنډا ګډونوالو ته وړاندې کړه او د اتاق عامل رئیس ښاغلي سید زمان هاشمي کاري راپور او د عامل پلاوي وراندیزونه مطرح کړل.
 
د عامل پلاوي راپور اوریدو وروسته، ښاغلي خیرالدین مایل احمدي په دی وروستیو کې په خصوصي سکتور کې د رامنځته شوو ستونزو لکه: اسلام قلعه بندر کې اور لګیدنه، د صرافانو ستونزې او د هیواد په لویو لارو کې د سوداګریزو توکو بار وسایطو توقف یادونه وکړه او وی ویل چې دا ستونزې د کاروبار په عمومي وضعیت خورا ناوړه اغیزې لري.
 
په دی غونډه کې پریکړه وشوه چې د اتاق د مدیره پلاوي غړیو څخه یو پلاوې جوړ او په اسلام قلعه بندر کې د اورلګیدنې زیانونو څیړلو په موخه هرات ته سفر وکړي.
 
ښاغلي خان محمد سرفراز باز د هېواد په اقتصاد باندی د صرافانو د ستونزو ناړه اغیزو یادولو تر څنګ، دی برخې ته د حکومت عدم پاملرنه وغندله.
 
ښاغلي شیرین آغا سخي، د اتاق تشکیل او بودیجی به اړوند خبری وکړی او د هر اړخیز بحث نه وروسته پریکړه وشوه چی د اتاق 1400 کال تشکیل او بودیجه په پرنسیپ کی تصویب او د مدیره پلاوی د ناستی د وخت کموالی له امله پاتی نوری پریکړی اجرائیه کمیتی ته پریښودل شول.
 
په همدې ډول د مدیره پلاوي نورو غړیو هم خصوصي سکتور ته په راولاړو شوو ستونزو خبرې وکړې او دمدیره او عامل پلاوو وړاندیزونو په اړه یې لازمې پریکړې وکړې.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي د پانګه اچوونې مرستیال ښاغلي سلطان محمد ‏صافي، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي غړيو هر یو خا جان الکوزي، ‏محمد ګردیزي او احمد ضیاء عظیمي شینوزاده، د اتاق عامل رئیس ښاغلي سید زمان هاشمي د پاکستان ‏سفیر ښاغلي منصور احمد خان او د پاکستان سوداګریز پلاوي سره د لیدنې په ترڅ کې د ټرانزیټ او ‏سوداګرۍ په اړه خبرې وکړی.
 
ښاغلي صافي د پاکستان سفیر او ورسره پلاوي ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ د دواړو هیوادونو ګډ دین، ‏ژبه او کلتور د دوستۍ نښه وبلله. او د پاکستان په بندرونو کې د افغان سوداګرو ستونزو ته د پای ټکي ‏کیښودلو په برخه کې يې د پاکستان هیواد څخه د لازمو آسانیتاوو رامنځته کولو غوښتنه وکړه.‏
نوموړي افغان مسافرو ته د ویزې صادرولو په پار د پاکستان هیواد څخه مننه وکړه خو زیاته يې کړه چې ‏شته آسانتیاوې بسنه نه کوي او د پاکستان هیواد څخه يې د ویزې، سوداګریزو او فرهنګي اړیکو پراختیا په ‏برخه کې د لاډیرو آسانتیاوو برابرولو غوښتنه وکړه.‏
 
ښاغلي خان جان الکوزي وویل "د کابل او اسلام آباد دولتي چارواکو تر منځ لیدنو د سوداګرو ستونزې ‏راکمې کړي خو لاتراوسه افغان سوداګر په پاکستان کې د بارګیرۍ، سوداګریزو توکو لیږد او ټرانزیټ په ‏برخو کې د ستونزو سره مخ دي. په افغانستان کې د پاکستان سفارت باید دا موضوع د اړونده پاکستاني ‏چارواکو سره مطرح او د حل لارې ورته ولټوي."‏
 
نوموړي زیاته کړه چې د دواړو هیوادونو ترمنځ سیاسي ستونزې باید د سوداګرۍ پراختیا مخه ونه نیسي، ‏ځکه چې قانوني سوداګري د دواړو هیوادونو ګټې خوندي کوي. ‏
ښاغلي هاشمي وویل "موږ د پاکستان هیواد سره ښې سوداګریزې اړیکې لرو خو بیا هم افغان سوداګر د ‏پاکستان په بندرونو کې د یو شمیر ستونزو سره مخ دي. د افغانستان او پاکستان هیوادونه باید هر هغه ‏عامل چې
 
د سوداګرۍ د پراختیا مخه نیسي له منځه ویسي او د خصوصي سکتور لپاره لازمې آسانتیاوې ‏رامنځته کړي."‏
ښاغلي منصور احمد خان وویل "موږ تل هڅه کړی چې د دواړو هیوادونو د سوداګرۍ پراختیا لپاره، شته ‏ستونزی له منځه ویسو او لازمې آسانتاوې رامنځته کړو. په نږدی راتلونکي کې به په کابل کې یو ‏نندارتون په لاره واچوو او د سوداګریزې ویزې په برخه کې ستونزی له منځه تللي او افغان سوداګر اوس ‏په ډیرې آسانۍ سره سوداګریزې ویزې ترلاسه کولی شی."‏
 
نوموړي زیاته کړه چې د (اپټا) تړون پای ته رسیدلې او د دواړو هیوادونو سوداګرو ته د لاډیرو آسانتیاوو ‏برابرولو په موخه به په تړون کې لازم بدلونونه رامنځته کړی شي.
په دی غونډه کې د بلخ، هرات، پکتیا او ننګرهار ولایتي اتاقونو هم په آنلاین ډول ګډون درلود او خپل ‏نظرونه يې د سوداګریزې پراختیا او ټرانزیټ په اړه څرګند کړل.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق ژمن دی، چې د تشبثاتو، سوداګرۍ او پانګه اچونې لپاره د وړ چاپیریال په رامنځته کولو، د پراختیايې پالیسي ګانو جوړولو، د اقتصادي او پراختیايې برنامو تطبیق په موخه د چارو انسجام او د تشبثاتي او سوداګریزو فعالیتونو د ملاتړ او خوندیتوب په برخه کې تل د افغانستان دولت سره همکاري کوي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق شاوخوا ۷۰۰۰۰ انفرادي او ۲۸۱ څخه زیات انجمنونه، اتحاديې او کوپراتیفونه د خپلو سازماني غړو په توګه لري چې په دی اساس د خصوصي سکتور د یوې سترې کتلې مشروع او قانوني استازیتوب کوي. خصوصي سکتور ته د نورو فعالیتونو برسیره اتاق په ۱۳۹۴ لمریز کال د سوداګریزو شخړو حل مرکز رامنځته کړ. دغه مرکز تر دی مهاله د ۲۰۰ څخه ډیرې سوداګریزې شخړې حل و فصل کړي او تیار دی چې د خصوصي سکتور فعالیتونو د لا ښه والي، سوداګریزو او تشبثاتي فعالیتونو معیاري جوړونې او د پانګه اچوونې خوندیتوب په برخه کې حقوقي مشورې وړاندی کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مصمم دی، چې دولتي ادارو، نړیوالې ټولنې او پراختیايې شریکانو سره د افغانستان د اقتصادي پراختیا، پانګه اچونې او کورنیو تولیداتو په زیاتوالي، په نړیوالې او سیمه ایزې سوداګرۍ کې ګډون او د نافذه قوانینو په نظر کې نیولو سره د تشبثاتو او سوداګرۍ د پراختیا او خوندیتوب په برخو کې همکاري وکړي.  

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق په لاندې برخو کې خپلو بنسټیزو فعالیتونو ته دوام ورکوي:

  • د شرکتونو د حقوقي اشخاصو او انفرادي سوداګرو تثبیتول
  • د پانګه اچوونو اغیزمنتیا
  • په صنعتي پارکونو کې د ځمکې ویش،
  • جواز ورکونې پروسه
  • د پالیسي ګانو په طرحه او تطبیقولو کې د لازمې همغږۍ او انسجام رامنځته کول
  • د پانګه ایزو او تشبثاتي فعالیتونو معیاري جوړونه
  • د شتو ستونزو له منځه وړل او ننګونو ته د پای ټکې کیښودل
  • او په راتلونکي کې هم د ستونزو مخه نیول

غوښتنه کیږي چې د دولتي ادارو له خوا د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق رول او ارزښت تر اغیز او نفوذ لاندی ونه نیول شي او دی اتاق ته فرصت ورکړل شي ترڅو په یادو برخو کې د خصوصي سکتور اوچت غږ، سلا مشورې ورکونې او پراختیايې موخو ته د رسیدو په لاره کې د دولت همکار اوسي.

توکل احمدیار

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس

مقالات دیگر...