د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، او د مدیره پلاوي غړي ښاغلي ضیاءالدین اچکزي د اوبلن ګاز سوداګرو او د کابل ښار یو شمیر ټانک لرونکو سره د لیدنې په ترڅ کې د دوی د ستونزو او هېوادوالو ته د بهترو خدماتو وړاندی کولو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
د اوبلن ګاز سوداګرو او واردوونکو د هېواد په لویو لارو کې د دوی د ټانکرونو خوندیتوب او د غیر قانوني پیسو اخیستنو مخنیوي په تړاو د افغانستان اسلامي امارت څخه مننه وکړه او د نظام بدلون، په وارداتو کې سکتګي، د اسعارو بیې لوړوالی او د شاهزاده سرای بندوالی يې د اوبلن ګاز بیې د لوړوالي علتونو په توګه یاد کړل.
 
دوی ډاډ ورکړ، چې د شاهزاده سرای خلاصیدل او د اوبلن ګاز واردول په عادي ډول بیا پیل کیدل به د اوبلن ګاز په بیو کې د پام وړ ټیټوالی رامینځته کړي. سربیره پردی، دوی خپلې یو شمیر ستونزې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له مشرتابه سره شریکې او د له منځه وړلو په برخه کې یې د اتاق د همکارۍ غوښتنه وکړه.
 
ښاغلي مهند سوداګرو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، هېوادوالو ته په مناسبه بیه د ښو خدماتو په وړاندی کولو ټینګار وکړ او زیاته يې کړه چې د اوبلن ګاز سوداګر او ټانک لرونکي یوه اتحادیه رامینځته کړي ترڅو دغه اتحادیه په مرکز او ولایاتو کې د اوبلن ګاز ورځنۍ بیې تنظیم او په سیمه ایزه کچه د بیو راپور هم وړاندی کړي.
 
ښاغلي مهمند د سوداګرو څخه وغوښتل چې د خلکو ستونزو په پام کې نیولو سره باید د اضافه پیسو اخیستلو څخه په جدي توګه ډډه وکړي، که نه، نو د سرغړونکو سره به قانوني چلند وشي.
ښاغلي مهمند ژمنه وکړه، چې د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا او د افغانستان اسلامي امارت نورو اړونده مسؤلینو سره د ګډې همکارۍ په پایله کې به، د یادو ستونزو حل لپاره کوټلي ګامونه پورته کړي.

د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هڅو او د افغانستان اسلامي امارت په همکاريو د کابل شهزاده سرای بېرته خپل عادي فعاليت پېل کړ.
د شهزاده سرای او د صرافانو د فعاليتونو د بيا پېل په موخه جوړه شوې غونډه کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستيال ښاغلي محمد يونس مهمند د طالبانو د اسلامي امارت له لوري د شهزاده سرای د محافظت او د خلکو د امانتونو د خوندي ساتلو له امله مننه وکړه، چې دغه کار په شهزاده سرای او صرافانو د خلکو د باور لامل هم شو.
 
ښاغلي مهمند وويل: د افغانۍ ارزښت ثابت ساتل د ټولو ګډ مسووليت دی او لازم ده،‌ چې صرافان د اسلامي امارت د اقتصادي کميسيون، د دافغانستان بانک او د سوداګرۍ وزارت له رهبرۍ سره د افغانيو د بيې ارزښت ساتنې کې هر اړخيزه همکاري وکړي.
 
د اتاق لومړي مرستيال ډاډ ورکړ، چې د شهزاده سرای د فعاليت پېل سره به د خلکو او په ځانګړي ډول د‌ هېواد د سوداګرو ستونزې تر ډېره بريده حل شي.
په دغه غونډه کې د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د دارالانشاء رييس خان محمد سرفراز باز هم حضور درلود.
 
د‌ شهزاده سرای مرستيال حاجي دادګل د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د دوامداره همکاریو له مننې ترڅنګ، ژمنه وکړه، چې شهزاده سرای او صرافان د تېر په څېر د خلکو او سوداګرو په خدمت دي او دغه راز د اسلامي امارت د ډېرو همکاريو غوښتنه يې وکړه.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي او ضیاءالدین اچکزي، د اتاق ستر سلاکار ښاغلي باز محمد افسرزي، د اتاق عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک او د اتاق د صادراتو د او پانګه اچونې ډیپارټمنټ مسؤل د خوراکي توکو واردوونکو اتحاديې رئیس ښاغلي سید کمال فرید صافي او یو شمیر سوداګرو سره د لیدنې په ترڅ کې د دوی د ستونزو او نرخونو کنترول په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي مهمند سوداګرو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د سوداګرو او خصوصي سکتور ستونزو حل په برخه کې د اتاق او د افغانستان د اسلامي امارت د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا او د اسلامي امارت نورو مسؤلینو څخه د بانکونو او د هېواد ګمرکونو بیا فعالیت په تړاو مننه وکړه او ددوی هڅې يې وستایلې.
 
ښاغلي مهمند د سوداګرو څخه وغوښتل چې خپلې ستونزې په لیکلی بڼه اتاق ته وسپاري ترڅو د سوداګرۍ او صنعت وزارت سره په همغږۍ ورته د حل لارې چارې ولټوي.
ښاغلي خان جان الکوزي د رامنځته شویو بانکي، ګمرکي او سوداګریزو ستونزو یادونه وکړه او وی ویل چې دا ستونزې د وروستیو سیاسي بدلونونو په پایله کې رامنځته شوي او مؤقتي دي او هیله يې څرګنده کړه چې ژر تر ژره به حل شي.
 
نوموړي د سوداګرو او خوراکي توکو پلورونکو څخه وغوښتل چې د هېوادوالو اقتصادي وضعیت په نظر کې ونیسي او په پلور کې د بشپړ انصاف څخه کار واخلي.
ښاغلي سید کمال فرید او یو شمیر سوداګرو د ښه امنیت او په لویو لارو کې د غیر قانوني پیسو اخیستنو څخه د خلاصي په تړاو خوښي څرګنده کړه او خپلې نورې ستونزې يې په لاندی ډول بیان کړی.
۱. په حیرتان بندر کې د وړو توقف
۲. د خوراکي توکو پیر په موخه د سوداګرو د پیسو انتقال ستونزه
۳. په تورخم او سپین بولدک کې د خالي کانتینرنو توقف
۴. په ناڅاپي ډول د اسعارو د بیې لوړوالی
 
ښاغلي فرید د افغانستان اسلامي امارت څخه وغوښتل چې د یادو ستونزو حل په برخه کې کوټلي ګامونه پورته کړي.
ښاغلي مهمند د ناستې په جریان کې د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا سره د تیلفوني اړیکې په ترڅ کې د سوداګرو ستونزې یادې کړې او ښاغلي اکبر آغا هم ورته د هرډول همکاریو ژمنه ورکړه او د خوراکي توکو پلورونکو او سوداګرو څخه يې وغوښتل چې د احتکار څخه ډډه وکړي.
 
د ناستې په پای کې پریکړه وشوه، چې د نرخونو کنترول او تثبیت لپاره باید یوه داسې کمېټه رامنځته کړی شي، چې د خوراکي توکو اتحاديې، د سوداګرۍ او صنعت وزارت او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق په استازیو مشتمله وي ترڅو د خلکو او سوداګرو ستونزې راکمې او له منځه ولاړې شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق هوډ لري، چې په هر وخت او هر ډول شرایطو کې د هېواد د خصوصي سکتور په هر اړخیز او اغیزمن ډول استازیتوب وکړي او په هر حالت کې د خصوصي سکتور اوچت غږ واوسي.
لکه څنګه چې ټولو ته څرګنده ده، د هېواد ملي سوداګر په هر حالت او نظام کې د خپلو مالي سرچینو (پانګو) په کارولو سره په اقتصادي او سوداګریزو فعالیتونو کې ښکیل دي، ترڅو هېوادوالو ته سوداګریزو خدمتونه وړاندی او د حکومت سره همکاري او همغږي وکړي.
 
همدارنګه، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق هوډ لري چې د افغانستان حکومت او خصوصي سکتور ترمینځ اړینه همغږي رامنځته کړي، ترڅو په هېواد کې د اقتصادي پراختیا، پانګې زیاتوالي او د سوداګرۍ په پروسه کې اغیزمن رول ولوبوي.
 
د خصوصي سکتور ټولنه اوس هم ژمنه ده، چې په هېواد کې د پانګونې، تولید او سوداګرۍ په برخه کې خپلو فعالیتونو ته د دوام ورکولو ترڅنګ، د تقاضا او عرضې پروسه تنظیمه کړي، ترڅو د ګرانو هېوادوالو او مصرف کوونکو اړتیاوې پوره کړی شي.
د حکومت سره د خصوصي سکتور تعامل یو اړخیز نه دی، بلکه ددی سکتور فعالیتونو دوام لپاره حکومت باید د خصوصي سکتور لپاره اړینې آسانتیاوې رامنځته، زیربناوې جوړې او خدمات وړاندی کړي. له همدی امله د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هېواد د خصوصي سکتور په استازیتوب په حکومتي چارواکو غږ کوي، چې د سوداګرو ژوند او ملکیت تضمین کولو او خصوصي سکتور ته د عامه خدماتو چمتو کولو لپاره اړین ګامونه پورته کړي.
 
په ورته وخت کې، په هېواد کې د بانکدارۍ خدماتو ژر تر ژره فعالولو ته بیړنۍ اړتیا لیدل کیږي. د بانکدارۍ خدمات باید ژر تر ژره فعاله شي، ترڅو سوداګر او پانګه وال وکولی شي د بانکي خدماتو څخه په ګټې اخیستلو سره خپلو فعالیتونو ته په اغیزمن ډول دوام ورکړي.
 
د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هغو دولتي ادارو چې خصوصي سکتور ته خدمات وړاندی کوي لکه: ګمرګونه، د مالیاتو څانګه، د سوداګرۍ او صنعت وزارت او د ملي سټنډرډ ادارې ژر تر ژره د بیا فعاله کیدو غوښتنه کوي.
 
دا هم باید په پام کې ونیول شي، چې د سیمې او نړۍ هېوادونو سره سوداګریزې او ټرانزیټې اړیکې د سوداګرۍ په ډګر کې یو لوی او ستر حقیقت دی او هیڅکله تری سترګې نشي پټیدای. څومره ژر چې امکان لري، باید د سیمې او نړۍ هېوادونو سره سوداګریزې او ټرانزیټې اړیکې بیا فعاله کړو ترڅو د اقتصادي او سوداګریزو اړیکو په چوکاټ کې د کار کولو ترڅنګ، اغیزمنې او هر اړخیزې پایلې ترلاسه کړو.
 
ددی فرصت نه په ګټې اخیستنې سره، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق حکومت سره د هر اړخیزې همکارۍ غښتلتیا، خپلو فعالیتونو ته د دوام، ګرانو هېوادوالو ته د خدماتو وړاندی کولو او دولتي ادارو سره د اغیزمن تعامل لپاره چمتو او خوشبین دی.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق د خدماتو مرستیال ښاغلي نصیر احمد عرب، د مدیره پلاوي دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید جاوید برهان، د مدیره پلاوي غړیو هر یو خان جان الکوزي، ضیاءالدین اچکزي او احمد ضیاء عظیمي شینوزاده، د نیمروز د سوداګرۍ او پانګونې اتاق رئیس ښاغلي حاجي عبیدالله، د خصوصي بانکونو اتحاديې رئیس ښاغلي نجیب الله امیري د افغانستان اسلامي امارت د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا او سلاکار وزیر ښاغلي انجنیر هارون سره د لیدنې په ترڅ کې د خصوصي سکتور په مختلفو ستونزو خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي مهمند د سوداګرۍ او صنعت وزیر څخه د لیدنې زمینې برابرولو او د خصوصي سکتور ستونزو اوریدلو په تړاو د مننې کولو ترڅنګ وویل "په اوسني وضعیت کې د هېواد سوداګري له بی شمیره ستونزو او ننګونو سره مخ ده. د هېواد سوداګر او د مختلفو برخو استازي تاسو ته د خپلو ستونزو بیانولو په موخه تشریف راوړی دی.
 
ښاغلي مهمند هیله څرګنده کړه چې د سوداګرۍ او صنعت وزارت به د یادو ستونزو په له منځه وړلو او په ننګونو د غلبې حاصلولو په برخه کې کوټلي ګامونه پورته کړي.
ښاغلي خان جان الکوزي د کراچۍ، تورخم، سپین بولدک، اسلام قلعه او نورو بندرونو کې شتو ستونزو، ګمرکي تعرفو، د سوداګرۍ او ماليې وزارتونو د دندو تفکیک، په ګمرکونو کې د سیستمونو فعالولو، او د آپټا تړون د اعتبار مودې پای ته رسیدو په اړه خبرې وکړې او د سوداګرۍ او صنعت وزارت څخه يې د یادو ستونزو د حل لارو چارو غوښتنه وکړه.
 
ښاغلي خان محمد سرفراز باز په اقتصاد او سوداګرۍ کې د صرافۍ رول، د صرافۍ فعالیتونو په وړاندی شتو ستونزو او ننګونو، د صرافۍ او بانکونو ترمنځ اړیکې، په بانکونو کې د سوداګرو میلیونونه ډالرو بندیدلو او ددی بانکونو له لوري د یوه منظم پلان له مخی عدم تادیې په اړه خبرو کولو ترڅنګ، د ستونزو د حل غوښتنه وکړه.
ښاغلي نصیر احمد عرب په ساختماني سکتور کې شتو ستونزو، نیمګړو پروژو، د مالیې او انتفاعي ماليې ساده کولو ضرورت په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، د دفترونو، سوداګرو او خصوصي شرکتونو په امنیت او خوندیتوب ټینګار وکړ.
 
ښاغلي شیرین آغا سخي د اتاق مخینې، د هېواد په سوداګرۍ او اقتصاد باندی د ۴۳ کلونو منفي اغیزو، په تشبثاتي او سوداګریزو فعالیتونو باندی د ډیرو مالیاتو لګولو، د اتاق په فعالیتونو کې د ماليې وزارت مداخلې په ځانګړې توګه د وارداتو په برخه کې د خبرو کولو ترڅنګ، په سوداګریزو راکړو ورکړو کې د لازمو آسانتیاوو په رامنځته کولو ټینګار وکړ.
 
ښاغلي ضیاءالدین اچکزي د تورخم او سپین بولدک په بندرونو کې د ۱۰ زره کانتینرونو توقف او منفي اغیزو په اړه يې د خبرو کولو ترڅنګ، ددی ستونزو د حل غوښتنه وکړه.
ښاغلي احمد ضیاء عظیمي شينوزاده د خصوصي روغتونونو فعالیت په وړاندی د شتو ستونزو او د درملو واردولو توقف په اړه خبرې وکړې.
 
ښاغلي نجیب الله امیري په بانکونو کې د شتو ستونزو، د سوداګریزو توکو پیر په موخه د هېواد څخه دباندی د پیسو لیږد په برخه کې شتو ننګونو، د ازبکستان او تاجکستان سره د برښنا تړون پیسو او په اقتصادي او سوداګریزو فعالیتونو باندی يې د منفي اغیزو په اړه خبرې وکړې.
 
د افغانستان اسلامي امارت د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا د اتاق د مشرتابه پلاوي ستونزو او وړاندیزونو اوریدلو وروسته د نظام بدلون او له امله یې د راولاړو شویو ستونزو په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، ژمنه وکړه چې یادی ټولې ستونزې به د اسلامي امارت اقتصادي کییسون سره شریکې او هڅه به وکړي چې یادو ستونزو ته د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سره په همغږۍ کې د حل لارې چارې ولټوي.
نوموړي زیاته کړه چې د بانکونو او صرافيو ستونزو ته د حل لارو لټول او د اسکیودا سیستم فعالول د دوی د کاري لومړیتوبونو څخه دي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند او د اتاق د مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي او ښاغلي ضیاءالدین اچکزي د موکت او بهرنیو غالیو واردوونکو اتحاديې له رئیس ښاغلي حاجي ذبیح الله او د موکت او بهرنیو غالیو واردوونکو او برښنايې توکو ډیر شمیر سوداګرو سره د لیدنې په ترڅ کې د هغوی د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي حاجي ذبیح الله او د موکت او بهرنیو غالیو سوداګرو د هغو ستونزو چې له پخوا څخه یې درلودې او د هغو آسانتیاوو چې د امارت اسلامي په راتګ سره یې لري، د یادولو ترڅنګ، زیاته کړه چې د موکت او بهرنیو غالیو ګمرکي تعرفي لوړې شوي دي خو بیا هم دوی حاضر دي، چې د یوې دقیقې کړنلارې او سم میکانیزم مطابق خپلې تعرفې په قانوني ډول د امارت اسلامي ګمرکونو ته تاديه کړي. او په دی برخه کې د پرتو ستونزو هواري لپاره يې د اتاق د همکارۍ غوښتنه وکړه.
 
ښاغلي مهمند راغلو ټولو درنو سوداګرو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، ژمنه وکړه چې ددوی ستونزې به د اړونده ادارو سره شریکې او د له منځه وړلو په برخه کې به يې کوټلي ګامونه پورته کړي. ښاغلي مهمند د موکت او بهرنیو غالیو وادروونکو اتحاديې او د برښنایې توکو سوداګرو څخه وغوښتل چې خپلې ستونزې په لیکلې بڼه د اتاق سره شریکې کړي، ترڅو اتاق يې د سوداګرۍ او صنعت له وزارت او د هېواد ګمرکونو سره شریکې او د حل مناسبې لارې چارې ورته ولټوي.
 
ښاغلي مهمند د ناستې په جریان کې د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي انجنیر سید اکبر آغا سره د تیلفوني اړیکې په ترڅ کې د سوداګرو ستونزې یادې کړې او ښاغلي اکبر آغا هم ورته د هرډول همکاریو ژمنه ورکړه او د یادو سوداګرو څخه یې وغوښتل چې خپلې طرحې او وړاندیزونه تیار کړي ترڅو د راتلونکې اونۍ په ناسته کې پری سره بحث وکړي.

مقالات دیگر...