د افغانستان جمهور رئیس محمد اشرف غني هرات ولایت ته د یوه سفر په ترڅ کې د هرات ولایت د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه، د معدن او صنایعو اتاق مسؤلینو، کسبګرو، د ښځو سوداګرۍ اتاق او یو شمیر سوداګرو او پانګه اچوونکو سره لیدل او په سوداګریزو او پانګه ایزو موضوعاتو باندی يې خبرې وکړی.

د هرات ولایت د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه ښاغلي یونس قاضي زاده جلالتمآب جمهور رئیس او لومړي مرستیال امرالله صالح ته د ښه راغلاست ویلو تر څنګ د خصوصي سکتور په ستونزو او ننګونو خبرې وکړی.

ښاغلي قاضي زاده وویل "ّپه اسلام قلعه او تورغندۍ بندرونو کې د امنیت او زیربناوو نه شتون او د غربي ولایتونو په ګمرکونو کې د قانون په یوشان نه تطبیقیدل د خصوصي سکتور لپاره بنسټیزې ننګونې دي."

ښاغلي قاضي زاده زیاته کړه چې د اوبو ورکونې او زراعت وزارت له خوا د ځینو صادراتي توکو اضافي ټکس اخیستلو جدي ستونزې رامنځته کړي او د نورم او سټنډرډ اداره هم توکي په سیمه ایز معیار نه ارزوي.

ښاغلي قاضي زاده د خپلو خبرو په جریان کې وویل "د نفتي موادو اداره بی له دی چې کوم خدمت وړاندی کړي پیسې اخلي او د TCRC کمپنۍ هم د خصوصي سکتور ستونزې زیاتې کړي دي."

نوموړي وویل چې د ایران چابهار سیمه د اقتصادي تعزیراتو څخه معاف ده او سوداګر کولی شي چې خپل سوداګریز توکي د همدې لارې څخه وارد او پیسې ولیږي لیکن افغان سوداګر تر دی دمه ددی سهولت څخه برخمن شوي نه دي.

د جمهوري ریاست لومړي مرستیال ښاغلي امرالله صالح په خپلو خبرو کې وویل چې د اداري فساد سره به جدي مبارزه وکړي او تردی مهاله ټول مستند موارد څیړل شوي او سرغړونکو سره يې قانوني چلند شوی دی.

د هیواد جمهور رئیس جلالتمآب محمد اشرف غني وویل "د هیواد اقتصادي لوړتیا په برخه کې د هرډول ښې طرحې ملاتړ کوو. د هیواد په ۸ ګمرکونو کې چې دوه يې په هرات ولایت پوری اړوند دي، د زیربناوو جوړولو په بنسټیزې نقشې کار جریان لري او حکومت ژمن دی چې په دغو زیربناوو باندی تر دوه سوه میلیونه امریکايې ډالرو پانګونه وکړي.

جلالتمآب جمهور رئیس زیاته کړه "د صادراتي توکو په سر فیصدي اخیستل موږ ته د منلو وړ نه ده او موږ به دا موضوع  وپلټو او بله دا چې هر چارواکې چې په اداري فساد ککړ ثابت شو، د دندې څخه به ګوښه کړی شي."     

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي حاجي محمد یونس مهمند او د مدیره پلاوي د پانګه اچوونې مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي د هندوستان سفارت د سوداګریز پلاوي مشرتابه ښاغلي ویبو تریپاتي سره د مدیره پلاوي په کاري دفتر کې د لیدنې په ترڅ کې په هندوستان کې د افغان سوداګرو په شتو ستونزو او ننګونو خبرې وکړی.

ښاغلي مهمند وویل "افغان زراعتي تولیدات د هنګ تصدیق پاڼې نه لرلو له امله د هندوستان په ګمرک کې ځنډول شوي او هندوستان هیواد ته د ننوتلو اجازه نه ورکول کیږي او بله دا چې د هندوستان سفارت له خوا افغان سوداګرو ته بیړنۍ او اوږدمهاله ویزې نه ورکول یوه بله ستره ستونزه ده. موږ د هندوستان سفارت سوداګریز پلاوي څخه په خورا درنښت هیله کوو، چې د یادو ستونزو په له منځه وړلو کې کوټلي ګامونه پورته او لازمي آستانتیاوې رامنځته کړي."

ښاغلي صافي د سیمې هیوادونو سره په نیکو اړیکو لرلو ټینګار وکړ او زیاته يې کړه چې په هندوستان کې هیواد کې باید افغان سوداګرو او پانګه اچوونکو ته لازمې آسانتیاوې رامنځته کړی شي.

په کابل کې د هندوستان سفارت سوداګریز پلاوي د افغانستان خصوصي سکتور په ځانګړې توګه د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سره د خپلو همیشنیو همکاریو یادونه وکړه او زیاته يې کړه چې د اتاق مشرتابه پلاوي له خوا مطرح شوې ستونزې به د خپل حکومت اړوندو ادارو سره شریکې او د له منځه وړلو په برخه کې به يې خپلې هیڅ ډول مرستې ونه سپموي.

د افغانستان جمهور رئیس محمد اشرف غني، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار، د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړیو هر یو خان جان الکوزي، احمد ضیاء عظیمي شینوزاده او جان آقا صادقي، د کابل د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي غړیو او د خصوصي سکتور غړیو په هغه ویډیوي کنفرانس کې چې د کندهار زراعتي کامپلکس د بنسټ کیښودلو په موخه جوړ شوی وه، ګډون وکړ.

په دغه ویډیوي کنفرانس کې د پورته ښاغلو بر سیره لاندنیو ښاغلو د کندهار، زابل، هلمند، او ارزګان ولایتونو مسؤلینو او د زراعت، اوبو ورکونې او مالدارۍ وزیر ښاغلي انور الحق احدي هم ګډون درلود.

ښاغلي احدي جمهور رئیس ته ددغه کامپلکس مبارکۍ ویلو تر څنګ وویل "ددغه کامپلکس له لارې به بزګرانو ته ماشینونه او قرضونه ورکول کیږي او کورني محصولات به پروسس کیږي چې په نړیوالو بازارونو کې يې د ارزښت زیاتیدو په صورت کې د عوایدو د زیاتیدو سبب ګرځي. او حکومت د زراعتي صنایعو ملاتړ کوي."

جمهور رئیس غني وویل "اقتصادي عالي شورا به په هر زون کې په اقتصادي مسایلو بحث وکړي او په هر زون کې به همداسې کامپلکسونه جوړ کړی شي. اوسنیو ستونزو څخه د خلاصون لپاره باید د وتو لار موجوده وي. د پانګونې په لاره کې شته خنډونه او ننګونې د زغم وړ نه دي. د ګمرکونو د ښه مدیریت په موخه موږ د نړیوالو شرکتونو سره د مذاکرې په حال کې یو."

جمهور رئیس زیاته کړه "د بزګرانو، باغدارنو او ټولو عواید باید په اساسي ډول زیات شي. د احمد شاه بابا په نړیوال هوايې ډګر به بنسټیزه پانګه اچونه وشي. او د تاپي پروژې د تطبیق په پایله کې به په لوی کندهار کې ستر بدلونونه رامنځته شي."

ښاغلي جمهور رئیس وویل چې سعید او وزیرزي ته به د کندهار زراعتي کامپلکس جوړولو له امله مډالونه او د زراعت، اوبو ورکونې او مالدارۍ وزارت معین ښاغلي حشمت الله غفوري ته لمړۍ درجه ستاینلیک ورکړل شي. همدارنګه هر هغه څوک چې د ۵۰ میلیونه امریکایې ډالرو څخه زیاته پانګه اچونه وکړي، په جمهوري ریاست کې په جوړیدونکي یادګارۍ منار کې به يې نوم ثبت کړی شي.

د کندهار زراعتي کامپلکس د ۱۰۰ میلیونه امریکايې ډالرو په ارزښت د عینو مینې صنعتي پارک په ۱۱۰۰ جریبه ځمکه کې په شپږ پړاونو کې جوړیږي. ددغه کامپلکس جوړیدل به نه یواځې خلکو ته کاري فرصتونه بلکه زراعتي سوداګرۍ به هم رامنځته کړي. په هرات، بلخ، کابل او ننګرهار کې به هم همداسې کامپلکسونه جوړ کړی شي.

د ترکیې هیواد سوداګرۍ اتاق او د آسیايې همکاریو مکالمې سازمان (ACD) رئیس ښاغلي رفعت هسارکچي اوګلو، د ترکيې د سوداګرۍ وزیرې آغلې رخسار پیکان او د آسیايې هیوادونو د سوداګریزو اتاقونو رئیسانو او مرستیالانو په ګډون د چهارشنبه په ورځ د سلواغې د میاشتې په ۱ نیټه په جوړه شوې آنلاین غونډه کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عامل پلاوي د ګډون تر څنګ؛ په آسیا کې د اقتصادي همکاریو په ارزښت باندی خبرې وکړی.

ښاغلي هاشمي د ترکیې هیواد څخه ددی غونډې د کوربه توب په تړاو مننه وکړه او د آسیايې همکاریو مکالمې سازمان ((ACD غړیو هیوادونو څخه يې وغوښتل چې د سوداګریزو اړیکو په پراختیا کې د خپلو همکاریو کچه زیاته کړي. تر څو هر غړی هیواد وکولی شي په ایکو سیمه کې د توکو په آزاد جریان او پانګه اچوونه کې خپل اړین رول ولوبوي.

په دی غونډه کې غړیو هیوادونو د پانګه اچوونې کچې په لوړیدا، سوداګریزو اړیکو په پراختیا او په خپلو هیوادونو کې د پانګه اچوونې فرصتونو په اړه خبرې او ټینګار وکړ.

د غونډې په پای کې په دی پریکړه وشوه چې غړي هیوادونه باید د سیمه ایزو زیربناو د جوړولو او د سوداګرۍ د پراختیا په برخه کې د خپلو همکاریو کچه لوړه کړي.

د سوداګرۍ او صنعت وزیر ښاغلي نثار احمد فیضي غوریاني، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار، د مدیره پلاوي غړي ښاغلي سید پرویز سادات هوفیاني او د څارنې پلاوي غړي ښاغلي خالد احمدي د سوداګرۍ د پراختیا په موخه جوړ شوي نړیوال نندارتون څخه لیدنه وکړه.

ښاغلي توکل احمدیار او ښاغلي نثار احمد فیضي غوریاني د کورنیو تولیداتو څخه د لیدنې تر څنګ د متشبثینو او تولیدوونکو ستونزې واوریدې؛ او ژمنه يې وکړه چې د کورنیو تولیداتو د ملاتړ، د کورنیو او نړیوالو نندارتونونو د په لاره اچولو، او د تولیدوونکو او متشبثینو ستونزو ته د حل لارو پیداکولو په برخه کې به خپلې هیڅ ډول مرستې او لازمې همکارۍ ونه سپموي.    

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د اجرائیه کمیټې دیارلسمه ناسته د افغانستان د سوداګرۍ او ‏پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار تر ریاست لاندی او د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ‏ښاغلي حاجي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي د پانګونې مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي، د مدیره ‏پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید ‏جاوید برهان او د اتاق عامل رئیس ښاغلي سید زمان هاشمي په ګډون د مدیره پلاوي په کاري دفتر کې ‏ترسره شوه. ‏
 
د مدیره پلاوي د دارالانشاء ریاست له لوري ګډونکوونکو ته اجنډ وړاندی کړې شوه او د اجرائیه کمیټې ‏او عامل ریاست پلاوي د وړاندیزونو په اړه لازمې پریکړې وشوې.

مقالات دیگر...