د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق، چین هېواد ته د هوايي دهلیز له لارې د جلغوزیو د صادارتو د زیاتوالي په موخه د صادراتو او پانګه اچونې پراختیا ډیپارټمنټ لخوا په جوړه شوې غونډه کې چې، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د عامل پلاوي سرپرست او مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک پکې ګډون کړی وه، د جلغوزیو اتحاديې له رئیس ښاغلي دلدار ځدراڼ او غړیو سره د هوايي شرکتونو له لارې د جلغوزیو صادارتو او په دی برخه کې د شته ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

په دې کتنه کې د هوايي دهلېز له لارې د جلغوزيو د صادراتو او د هوايي دهلېزونو له لارې د ټرانزیټ، د کورنيو او بهرنيو هوايي شرکتونو د لېږد رالېږد د کچې، د لېږد مناسب نرخ په ټاکلو کې د سوداګرۍ اتاق پر همکارۍ او د هوايي دهلېزونو او صادروونکو ترمنځ د همغږۍ په اړه چې له کابل څخه شانګهای ته د مستقيم صادراتو او همدارنګه د کابل – ډهلي او ډهلي – شانګهای لارو په شان د کابل – دوبۍ او دوبۍ – شانګهای د لارو د صادراتو په اړه هم خبرې وشوې.

ښاغلي دلدار ځدراڼ او د جلغوزیو صادرونکو چین ته د جلغوزیو د صادراتو په برخه کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له پرله پسې همکارۍ څخه د مننې ترڅنګ، د هوايي شرکتونو له لارې د جلغوزیو د ټرانسپورټ کچه د ګاونډیو هېوادونو په پرتله لوړه وګڼله او د اتاق له مشرتابه يې وغوښتل چې د مناسب نرخ موندلو لپاره د هوایی شرکتونو سره خبرې او په دی برخه کې همکاري وکړي.  

ښاغلي مهمند د جلغوزیو د سوداګرو ستونزو او وړاندیزونو له اورېدلو وروسته د جلغوزیو د صادروونکو لپاره د هوايي دهلېز له لارې د لا زیاتو اسانتیاوو د رامنځته کولو په برخه کې د هوايي دهلېز او اړوندو دولتي ادارو سره د همغږۍ په موخه د یاد اتاق د دوامداره همکارۍ ډاډ ورکړ. او د جلغوزیو له اتحادیې څخه یې وغوښتل چې د ګاونډیو هیوادونو له لارې د کابل – شانګهای مستقیم صادراتو ته ترجیح ورکړي.

ښاغلي مهمند د کام ایر هوايي شرکت له لارې د جلغوزیزو د انتقال نرخ کموالي په موخه، د دغه شرکت له رئیس ښاغلي زمري کامګار سره ټلیفوني خبرې وکړې او ښاغلي کامګار هم په یاده برخه کې د همکارۍ ژمنه وکړه.

په پام کې ده چې د کابل – شانګهای او همدارنګه د کابل – ډهلي او ډهلي – شانګهای او د کابل – دوبۍ او دوبۍ – شانګهای لارو څخه د جلغوزیو د لیږد په اړه په راتلونکو ورځو کې د هوايي شرکتونو، د جلغوزیو اتحاديې او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق ترمنځ تفاهملیک لاسلیک شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق اجرائیه کمېټې یو ویشتمه ناسته د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار تر ریاست لاندی او د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید جاوید برهان او د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال او سرپرست ښاغلي میرویس هوتک په ګډون په مرکزي دفتر کې ترسره شوه.

په پیل کې د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز په اجنډا کې شاملې موضوعګانې د ناستې ګډونوالو سره شریکې کړې.

ورپسی د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال او سرپرست ښاغلي میرویس هوتک د عامل پلاوي راپورونه وړاند کړل او د اجرائیه کمېټې او عامل پلاوي په وړاندیزونو تر هر اړخیز بحث وروسته، لازمې پریکړې وشوې.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند جرمني ته د خپل سفر په جریان کې د صادراتو کمېټې رئیسې او د آسیا اقتصادي مسؤلې آغلې هیلین رانګ سره لیدنه ترسره کړه او د دواړو هېوادونو د سوداګرۍ او پانګه اچونې پراختیا او جرمني ته د افغانستان د صادراتو په زیاتوالي خبرې اترې وکړې.

ښاغلي مهمند د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د تېرو ۹۰ کلونو د فعالیتونو او له جرمني سره د ښو سوداګریزو او اقتصادي اړیکو په اړه مېرمن هیلین رانګ ته معلومات وړاندې کړل. نوموړي د افغانستان د صادراتي محصولاتو په تېره بیا د هېواد د غالۍ او تازه او وچې مېوې د صادراتو په اړه چې ښه او عضوي کیفیت لري یادونه وکړه او جرمني ته یې د افغانستان د محصولاتو د صادراتو د زیاتوالي په برخه کې د جرمني د صادراتو د کمېټې د همکارۍ غوښتنه وکړه.

ښاغلي مهمند په افغانستان کې د پانګونې د ښه چاپېریال، د برېښنا انرژۍ د تولید اړتیا او هغو تجربو ته اشاره وکړه چې جرمني په تېرو کلونو کې زموږ په هېواد کې د برېښنا د تولید په برخه کې کړې دي او په دې برخه کې یې د دواړو هېوادونو د خصوصي سکټور د ګډې پانګونې غوښتنه وکړه.

آغلې هیلن رانګ ښاغلي مهمند ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د افغانستان د سوداګرۍ او صاداراتو او همدارنګه د برېښنا په برخه کې یې د معلوماتو له وړاندې کولو مننه وکړه. سربیره پردی، آغلې رانګ زیاته کړه چې جرمني له افغانستان څخه د وارداتو او د افغانستان د صادراتي محصولاتو د زیاتوالي او همدارنګه د بریښنا سکتور کې پانګونې ته لیواله دی.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د پانګه اچونې مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي بلخ ولایت ته د خپل کاري سفر په ترڅ کې د دغه ولایت د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له مشرتابه: د شخړو د حل مرکز رئیس محترم اسدالله اسدي، د بورډ غړي الحاج محمود یوسفزي، د بلخ اتاق ستر سلاکار محترم حاجي اجمل قادري، د بلخ اتاق اجرایوي رئیس محترم احمد شکیب اکبري او د بېلابېلو سکتورونو د سوداګرو سره د دغه ولایت د اتاق په مرکزي دفتر کې وکتل او د خصوصي سکټور د شته ننګونو په اړه خبرې اترې وکړې.

په دې کتنه کې د بلخ د سوداګرۍ اتاق مشرتابه پلاوي په دغه ولایت کې د خصوصي سکتور شته ستونزې چې سوداګر او پانګه وال يې د مستوفیت په برخه کې لري او په حیرتان بندر او ګمرکونو په صادراتي برخو کې د سوداګرو او پانګوالو پر وړاندې شته ننګونې له ښاغلي سلطان محمد صافي سره شریکې کړې. دوی د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له مشرتابه څخه د خپلو ستونزو حل برخه کې د همکارۍ غوښتنه وکړه.  

ښاغلي سلطان محمد صافي د بلخ د سوداګرۍ اتاق د مشرتابه د خبرو او د هغوی د شته ستونزو له اورېدو وروسته ژمنه وکړه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق به د دوی ستونزې له اړوندو دولتي ارګانونو سره مطرح کړي او د شته ستونزو د هواري لپاره به هر ډول هڅې وکړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي، محمد دواد سوسفزي او ضیاءالدین اچکزي د هلمند او کندهار ولایتونو کیماوي سرې واردونکو سوداګرو سره د لیدنې په ترڅ کې، د دوی د شته ستونزو او حل لارو په اړه خبرې اترې وکړې.

د کیمیاوي سرې واردونکو سوداګرو په ځانګړې توګه د کندهار او هلمند سوداګرو د اتاق مشرتابه سره له پاکستان څخه د کیمیاوي سرې د واردولو په برخه کې شته ستونزې شریکې کړې او ویې ویل چې له دې کیمیاوي سرې څخه په پاکستان کې په پراخه کچه کار اخیستل کېږي. کروندګرو سره مرسته کوي چې ډېر حاصلات راټول کړي او په افغانستان کې ښې پایلې لري، خو افغانستان ته د یادې کیمیاوې سرې واردول منع دي.

دوی د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له مشرتابه وغوښتل چې د دوی ستونزې له دولتي چارواکو سره شریکې کړي او د حل په برخه کې ورسره همکاري وکړي.

ورپسې ښاغلي خانجان الکوزي د کیمیاوي سرې د واردولو په برخه کې د سوداګرو ستونزې تائید کړې او ویې ویل "د اتاق مشرتابه تل هڅه کړې چې د سوداګرو او د خصوصي سکتور د غړو ستونزو حل برخه کې کوټلي ګامونه پورته کړي."

ښاغلي الکوزي وویل "ستاسو ستونزې به د حکومت د اقتصادي کمېسیون په یوه غونډه کې مطرح کړو، څو د حکومت له لارې په لوړه کچه حل شي."

دا لیدنه د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي، د اتاق د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د اتاق د صادراتو او پانګه اچونې پراختیا ډيپارټمنټ مسؤل ښاغلي میرزمان پوپل، د کام ایر هوايي شرکت عامل رئیس ښاغلي حاجي محمد داود شریفي، د جلغوزیو اتحاديې رئیس ښاغلي دلدار ځدران او د جلغوزو صادرونکو یو شمیر سوداګرو په ګډون د اتاق د کنفرانسونو په تالار کې ترسره شوه.

ښاغلی خانجان الکوزي د جلغوزیو صادرونکو مسؤلینو ته وویل "د جلغوزیو د صادراتو لپاره یو بازار شته او موږ باید په یوه مارکیټ بسنه ونه کړو، هڅه وکړو چې د خپلو صادراتو لپاره نور بازارونه ولټوو. موږ د یو منظم پلان په لرلو سره باید هڅه وکړو چې زموږ صادراتي توکي زموږ د هېواد په نوم بهرنیو هېوادونو ته صادر شي او دولت دې په دې برخه کې له موږ سره همکاري وکړي، تر څو زموږ د سوداګرو مالونه څومره چې ممکن وي بهر ته صادر شي."

ورپسې دلدار ځدراڼ د جلغوزیو د صادرونکو شته ستونزې مطرح کړې او د سوداګرۍ اتاق له مشرتابه یې وغوښتل چې د حل په برخه کې ورسره همکاري وکړي، په ځانګړې توګه له هوايي شرکتونو سره په همغږۍ کې، تر څو د سوداګرو مالونه په ارزانه بیه انتقال او افغان سوداګر وکولی شي د نورو هېوادونو سوداګرو سره سیالي وکړي.  

ورپسې ښاغلي شریفي په چین کې د هوايي شرکتونو په ځانګړې توګه د کام ایر په وړاندې د شته ننګونو په اړه خبرې وکړې او زیاته ته يي کړه "موږ د صادراتو په برخه کې له خپلو کورنیو شرکتونو سره همکارۍ ته چمتو یو. د تیرو وختونو په پرتله د الوتکو د ښکته کېدو او پورته کېدو، د هوايي ډګر د خدمتونو او د سون توکو په بیو کې زیاتوالی راغلی چې باید د هېواد سوداګر يي په پام کې ونیسي."

په پای کې، د اتاق مشرتابه پلاوي د نورو هوايي شرکتونو په ځانګړې توګه د کام ایر هوايي شرکت سره په لا ډیرې همغږۍ ټینګار کولو ترڅنګ، ګاونډیو او نورو هېوادونو ته د افغانستان د صادراتي توکو په ځانګړې توګه د جلغوزیو په ټرانزیټ کې د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو په اړه خبرې وکړې.

مقالات دیگر...