د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق، د سوداګرو ستونزو ته د رسېدو، پانګونې جلبولو، فرصتونو او ننګونو په نښه کولو او د خصوصي سکتور او حکومتي ادارو ترمنځ د همغږۍ په موخه، د "ختیځ زون ولایتونو د پانګونې فرصتونه او ننګونې" تر سرلیک لاندې د ننګرهار ولایت جلال آباد ښار کې کنفرانس جوړ کړ.

په دې کنفرانس کې ښاغلو: خیرالدین مایل احمدي د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سوداګریز مرستیال، نصیر احمد عرب خدماتي مرستیال، خان محمد سرفراز باز د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس، شیرین آغا سخي د مدیره پلاوي مالي رئیس، سید جاوید برهان د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس، خانجان الکوزی د مدیره پلاوي غړی او د افغان - پاک ګډې اتاق رئیس، سید پرویز سادات هوفیاني د مدیره پلاوي غړی، احمدشاه حکیمي د کابل د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړی مرستیال، میر زمان پوپل د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال سرپرست، د لغمان والي، د ننګرهار او نورستان د ولایتونو مرستیالان، دن جان دلکوتي په افغانستان کې د ILO رئیس، د کونړ د تجارت او صنعت رئیس، عبدالجلیل حریف د کابل اتاق د مدیره پلاوي غړی، د ننګرهار، لغمان او کونړ د سوداګرۍ او پانګونې اتاقونو د مشرتابه غړي، د ختیځ زون د ولایتونو سوداګر او پانګوال، د ملګرو ملتونو د ځینو ادارو استازي او ښځینه سوداګرو ګډون کړی و.

ښاغلي نصیر احمد عرب، د کنفرانس ګډونوالو ته ښه راغلاست ووایه او دا ډول کنفرانسونه یې د ولایتونو د پانګونې فرصتونو په پیژندلو او د خصوصي سکتور د ستونزو په حل کې اغېزمن وبلل او د خصوصي سکتور او حکومتي ادارو ترمنځ د یووالي ټینګار یې وکړ.

ښاغلي پوپل، وویل چې دا کنفرانسونه د خصوصي سکتور اړتیاو ته په پام سره د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له لوري جوړېږي او په ټولو لویو زونونو کې به دوام وکړي ترڅو د خصوصي سکتور ستونزې او فرصتونه په یوه ستر کنفرانس کې، چې حکومتي لوړپوړي چارواکي او بهرني مرسته کوونکي به پکې ګډون ولري، وړاندې شي.

د ننګرهار مرستیال والي د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له مسوولینو څخه د دې کنفرانس د ترسره کېدو ستاینه وکړه او یاد کنفرانس یې د ولایتونو د پانګونې فرصتونو او ستونزو په معرفي کې یې اغېزناک وباله. هغه، د خصوصي سکتور د ملاتړ لپاره د خپلې هر اړخیزې همکارۍ ډاډ ورکړ.

د لغمان والي د دې ولایت د پانګونې فرصتونو په اړه خبرې وکړې او د سوداګرو لپاره یې د لا زیاتو اسانتیاوو ډاډ ورکړ. هغه کرنه، کانونه او مالداري د خصوصي سکتور پانګونو لپاره مناسب یاد کړل.

د نورستان مرستیال والي د دې ولایت د فرصتونو په ځانګړي ډول د ګرځندوی، کانونو او ځنګلونو یادونه وکړه او سوداګرو ته یې د اسانتیاوو د برابرولو ژمنه وکړه.

ښاغلي دن جان دلکوتي، په افغانستان کې د ILO رئیس، د دې ادارې د پروګرامونو او د خصوصي سکتور د فعالیتونو د پراختیا په اړه خبرې وکړې او د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له پروګرامونو یې ملاتړ څرګند کړ.

وروسته د ننګرهار، کونړ او لغمان د سوداګرۍ او پانګونې اتاقونو د مشرتابه غړو خپل نظریات او وړاندیزونه وړاندې کړل.

ښاغلي الکوزي، د ګډونوالو پوښتنو ته ځوابونه وړاندې کړل او د سوداګرۍ او پانګونې اتاق یې د خصوصي سکتور ملاتړ کوونکی او د حکومت او خصوصي سکتور غړو ترمنځ د اړیکو پل وباله. هغه، د دې ډول کنفرانسونو رول د هغو ځینو ستونزو او فرصتونو په پېژندلو کې مهم وباله چې تر اوسه حکومت او اتاق ورته متوجه نه وو.

ښاغلي سرفراز، د کنفرانس پایله مثبته وبلله او د ختیځ زون په کچه یې بې ساری کنفرانس یاد کړ. هغه د سوداګرو ستونزو ته د رسېدو او د حکومتي ادارو سره په همغږۍ د اسانتیاوو په برابرولو کې د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د ملاتړ ډاډ ورکړ.

په پای کې ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د ختیځ زون له ولایتونو، حکومتي چارواکو، نړیوالو ادارو او د خصوصي سکتور غړو د ګټور ګډون له امله مننه وکړه او د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له لوري یې دوی ته د ستاینلیکونو په ورکولو ستاینه وکړه.

 

 

 

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سوداګریز مرستیال ښاغلی خیرالدین مایل احمدي او د بشیر نوید ګروپ مشر د بلخ ولایت د حکومتي چارواکو، د بلخ د سوداګرۍ اتاق د مشرتابه پلاوي، په بلخ کې د ترکیې قونسل ښاغلي قاسم کابان، د افغان-ترک ښوونځیو مدیرانو او د یاد ولایت د قومي مشرانو په شتون کې د افغان- ترک له بنسټ سره تعلیمي هوکړه لیک لاسلیک کړ.

دغه هوکړه لیک د افغان محصلینو د زده کړو د سطحې د لوړولو او هغوی ته د ماسټرۍ او دوکتورا د ترلاسه کولو لپاره د سیمې په هېوادونو په ځانګړي ډول ترکیې ته د زده کړو زمینه برابرولو په موخه لاسلیک شو.

ښاغلي مایل د افغان-ترک معارف بنسټ د ښوونیزو میتودونو د ملاتړ او د افغان اولادونو د زده کړو د سطحې لوړولو په برخه کې د قدردانۍ ترڅنګ د بشیر نوید ګروپ د فعالیتونو په اړه معلومات وړاندې کړل. هغه د دې هوکړه لیک اساسي هدف د ګډې همکارۍ پراخول وباله، څو د تعلیم زمینه د حکومت د پوهنې وزارت د سیستم سره سمه برابره شي او افغان محصلین د سیمې هېوادونو ته، په ځانګړې توګه ترکیې ته، د لوړو زده کړو لپاره ولېږل شي.

ښاغلي کابان د دې ډول هوکړه لیکونو لاسلیک د دواړو هېوادونو ترمنځ د ښوونې او فرهنګي همکاریو د پراختیا لپاره مثبت ګام وباله او د افغان اولادونو د زده کړو او تعلیم په برخه کې د هر اړخیز ملاتړ ډاډ ورکړ.

دغه تعلیمي هوکړه لیک د افغان-ترک معارف د مرکز رئیس دوکتور شاه نظر کویک او د بشیر نوید ګروپ عمومي مدیر انجینیر مصطفی غوثي لاسلیک کړ.

 

 

 

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال، په یوه رسمي لیدنه کې د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق له رئیس ښاغلي محمد الراشد لوطه سره د افغانستان او متحده عربي اماراتو ترمنځ د سوداګریزو اړیکو ارزونه وکړه.

په دې غونډه کې ښاغلي محمد یعقوب فیصل، د خلیج په حوزه کې د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لوړپوړی مشاور او ملي سوداګر، محترم سالم الشمسي، د نړیوالو اړیکو مرستیال، او عبدالله باقر، د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق د اسیایي اړیکو رئیس هم ګډون درلود.

ښاغلي مهمند، د اماراتو د اقتصاد وزارت او د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت څخه د دې غونډې د یادې غونډې برابرولو او د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق د مېلمه پالنې له امله مننه وکړه. هغه، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د ۹۰ کلونو څخه زیاتې تجربې او د خصوصي سکتور د استازیتوب او نړیوالو سوداګریزو هڅو په اړه مفصل معلومات وړاندې کړل.

د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال، وویل چې په ټول هېواد کې د امنیت ټینګښت، د اداري فساد ختمېدل او د کوکنارو کښت منع کیدل د پانګونې لپاره ښه فرصتونه رامنځته کړي دي. هغه، وړاندیز وکړ چې د دواړو هېوادونو د سوداګریزو اړیکو د پیاوړتیا لپاره دې د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق یوه څانګه په کابل کې پرانستل شي.

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق ترمنځ د همکاریو هوکړه لیک اشاره وکړه چې په راتلونکو میاشتو کې به لاسلیک شي. هغه، د دوبۍ د سوداګرۍ اتاق له رئیس څخه افغانستان ته د سفر، افغان سوداګرو لپاره د سوداګریزو ویزو اسانولو او د افغان صادراتي محصولاتو لپاره په دوبۍ کې د بازار موندنې او پداسې نورو موضوعاتو خبرې وکړې.

ښاغلي محمد الراشد لوطه، ښاغلي مهمند ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ د یادو موضوعاتو په برخه کې د همکارۍ ژمنه وکړه. هغه، په دوبۍ کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق څانګې د پرانیستلو وړاندیز هرکلی وکړ او د نړیوال سوداګریز سازمان (WTC) څخه د لیدنې وړاندیز یې هم وکړ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه د بېلابېلو سوداګریزو ټولنو استازو او ولایتي اتاقونو مشرتابه سره له پاکستان سره د شته سوداګریزو او ترانزیټي ستونزو، د حل لارې او بدیلو لارو موندلو په اړه د اتاق په کنفرانسونو تالار کې مشورتي غونډه وکړه.

یاده غونډه د ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس، په مشرۍ ترسره شوه، چې په کې ښاغلیو: شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي مالي رئیس، انجنیر سید جاوید برهان، د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس، سلطان محمد صافي، محمد گردیزي، ذکریا بریالي او ضیاءالدین اچکزي، د مدیره پلاوي غړو، عبدالمتین قلندري د څارنې پلاوي منشي، او ناصر صمیم، د څارنې پلاوي غړي، میرزمان پوپل، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال سرپرست، محمد انور عارفي، د عامل پلاوي د پالیسي او تخنیکي مرستیال، همایون خواجه زاده، د کابل اتاق سوداګریز مرستیال، د بېلابېلو سوداګریزو ټولنو مشران، د ولایتي اتاقونو مشرتابه او د مرکز او ولایاتو سوداګرو ګډون کړی و.

ښاغلي میرزمان پوپل، د غونډې د موخې په اړه او د پاکستان سره د سوداګرۍ او ترانزیت په برخه کې د شته ستونزو په اړه خبرې وکړې، په ځانګړي ډول د صادراتو او وارداتو، د مالیاتو او تعرفو زیاتوالي، د مالونو بارولو او تخلیې اړوند، او په واګه بندر کې پر سوداګریزو وسایطو وروستیو نویو خنډونو ته اشاره وکړه. نوموړي د مرکز او ولایاتو له سوداګرو وغوښتل چې خپلې ځانګړې نظریې او وړاندیزونه وړاندې کړي.

ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د ښاغلي پوپل خبرې تایید کړې او د هغو بحثونو په اړه یې معلومات وړاندې کړل چې پرون د سوداګرو او د صنعت او سوداګرۍ وزارت مشرتابه ترمنځ د ترانزیتي ستونزو، د (اپټا) تړون نه تطبیق، او بدیلو لارو د موندلو په اړه شوي وو. نوموړي، له افغان حکومت څخه وغوښتل چې شته ستونزې د ډیپلوماتیکو لارو حل کړي.

ښاغلي سید جاوید برهان، د پاکستان د کراچۍ بندر اهمیت ته په اشاره وویل چې بدیله لارې شته، او له سوداګرو یې وغوښتل چې مشخص وړاندیزونه وړاندې کړي.

ښاغلي ضیاءالدین اچکزي په خپلو خبرو کې وویل، که بدیله لارې نه وي، نو شته لارې باید خرابې نه کړو او له شرایطو سره سم باید پرېکړې وکړو.

ښاغلي نقیب‌الله صافي، د افغان-پاک ګډې اتاق اجرائیوي رئیس، د پاکستان سره د وروستیو سوداګریزو او ترانزیتي ستونزو، د (اپټا) تړون نقض، د ۲۱۰ سوداګریزو توکو په ممنوعه ترانزیتی ليست شاملول، او د ۱۰ سلنه تعرفې په ترانزیتی توکو زیاتېدو، د سکن، مالونو بارولو او تخلیې او د هند سره ترانزیت اړوند خنډونو په اړه معلومات وړاندې کړل.

په غونډه کې د کندهار، بلخ، کابل، ننګرهار، هرات، غزني، خوست، پکتیا او سپین بولدک د اتاقونو مشران او مرستیالان، د بېلابېلو اتحادیو مشران او سوداګرو خپلې نظریې او وړاندیزونه د وړاندې شویو موضوعاتو په اړه شریک کړل. هغوی د ستونزو د حل، بدیلو لارو موندلو، د لویو او معیاري سړې خونې جوړولو، صادرونکو ته سبسایډۍ ورکولو، د هوایي دهلیزونو خلاصېدو، او د پاکستان وارداتو او ترانزیت سره د متقابل چلند وړاندیزونه وکړل.

ښاغلي شیرین آغا سخي، د غونډې په پای کې وویل چې د سوداګرو د نظریو او وړاندیزونو له مخې ښکاري چې د پاکستان سره ستونزې شته او د (اپټا) تړون په دوامداره توګه نقض شوی. د ډېریو وړاندیزونو تمرکز په بدیلو لارو، د کراچۍ بندر کارولو دوام، او د چابهار بندر د امکاناتو پراختیا دی.

 

 

 

 

ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سوداګریز مرستیال، د بلخ د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سرپرست اسدالله اسدي، د اتاق د مشرتابه پلاوي غړي محمد ابراهیم غضنفر او محمود یوسفزی، د بلخ د اتاق لوړپوړي مشاورین اجمل قادري او قلندر رحیمي، د نفتي موادو اتحادیې رئیس عبدالمؤمن ضیایي، د اوړو اتحادیې رئیس محمد یاسین وهاب ‌زاده او د بلخ ولایت د خصوصي سکتور د نورو غړو په شتون کې د بلخ له والي او د علماوو د شورا له رئیس سره وکتل او د حکومت د مشرتابه د لارښوونې په رڼا کې یې د دې ولایت لپاره د یوې سترې سهامي شرکت د تاسیس په اړه خبرې وکړې.

ښاغلي مایل، د حکومت وروستی اقدام چې د بلخ ولایت د خصوصي سکتور له خوا د سهامي شرکت د تاسیس طرحه ده، وستایله او د دغسې شرکتونو رول یې د اقتصاد په وده، د کار په رامنځته کولو او د وارداتو په کمولو کې خورا مهم وباله. هغه ډاډ ورکړ چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق به په دې برخه کې هر اړخیزه همکاري کوي.

د بلخ والي او د علماوو شورا رئیس، د بېړنیو حالاتو پر مهال د خصوصي سکتور د بشردوستانه مرستو ستاینه وکړه. دوی د سهامي شرکت تاسیس د هیواد د عوایدو د زیاتوالي او د اقتصاد د ودې لپاره خورا مهم وباله او ډاډ یې ورکړ چې دوی به د سوداګرو لپاره د کار فضا په برابرولو کې همکاري کوي. دوی، له ټولو سوداګرو وغوښتل چې له اوسنیو فرصتونو ګټه پورته کړي او د بلخ په بېلابېلو سکتورونو کې ډېرې پانګونې وکړي.

ګډونوالو سوداګرو، د سهامي شرکت د تاسیس په اړه خپل نظریات او وړاندیزونه وړاندې کړل او د بلخ ولایت له لوړپوړو چارواکو څخه یې وغوښتل چې د شته ستونزو په حل او د سوداګرۍ د لا ډېرو اسانتیاوو په برابرولو کې جدي پام وکړي.