د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي پانګه ایز مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي، د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز او د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي د سي آر اس اس (CRSS) ادارې رئیس ښاغلي امتیاز ګل، د پاکستان ډان نیوز (Dawn News) رئیس ښاغلي افتخار حسین او د هېواد د اقتصادي مطالعاتو رئیس ښاغلي عبدالرحمن شینواري سره لیدنه ترسره کړه.

په دې کتنه کې د سوداګرۍ پر پراختیا، د پانګونې او ترانزیت په برخه کې پر شته ننګونو، په دې برخه کې د فرصتونو او ظرفیتونو په اړه بحث او خبرې وشوې.

د دواړو لورو مشرانو د دواړو لورو د اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا په موخه د تګلارو پر جوړولو خبرې وکړې.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي په تخنیکي مسایلو لکه: په بندرونو کې د فعالیتونو ځنډول، فزیکي پلټنې، سوداګرو ته د ویزې اسانتیا، سوداګرو ته د سفري خدمتونو برابرول، بانکي ستونزې، له افغان مسافرو سره د پاکستاني چارواکو چلند، پاکستان ته د سفر په ترڅ کې چلونکي سره د همکار په صفت یو کس ته اجازه نه ورکول، او په یو لړ نورو مسایلو خبرې وکړې.

همدارنګه د دواړو لورو چارواکو ټینګار وکړ چې رسنۍ او سوداګر باید د دواړو خواوو د اقتصادي اړیکو په ښه کولو کې خپل مثبت رول ولوبوي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیر سید جاوید برهان او د عامل پلاوي رئیس ښاغلي شفیق الله عطايي د (Human Stem Cells) انسټیټیوټ د بهرنیو اړیکو مسؤل ښاغلي ولاد میر سپسي سره د لیدنې په ترڅ کې، د روغتیا سکتور کې شته ستونزو، د درملو کمښت، په دولتي روغتونونو کې د معیاري خدمتونو نشتوالي او د روغتیا سکتور ښه والي برخه کې د خصوصي سکتور رول په اړه خبرې اترې وکړې.

ښاغلي عطايي د اتاق له لارې د هېواد عامه روغتونونو سره د (Human Stem Cells) انسټیټیوټ له لوري د درملو او واکسینونو ویشل وستایل او زیاته يي کړه " موږ د درملو د کمښت او د دولتي روغتونونو لپاره د معیاري خدماتو په وړاندې کولو کې له دې انسټیټیوټ څخه د لا زیاتې مرستې غوښتنه کوو."

ښاغلي برهان د روغتیا په برخه کې د خصوصي سکټور پر اهمیت د ټینګار په ترڅ کې وویل "د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د خصوصي سکتور او دولتي ادارو ترمنځ د پله په توګه کار کوي ترڅو خلکو ته د روغتیايي خدمتونو د عرضې په ښه کولو کې مرسته وکړي."
نوموړي ژمنه وکړه چې د لا ډیرې همغږۍ په موخه به د (Human Stem Cells) انسټیټیوټ او عامې روغتیا وزارت مسؤلینو ترمنځ د ناستې لپاره زمینه برابره کړي.

ښاغلي ولاد میر سپسي ژمنه وکړه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له لارې به د (Human Stem Cells) انسټیټیوټ له عامې روغتیا وزارت سره په بېلابېلو سکتورونو کې د څو ملیونو دوز واکسین او د روغتیا سکتور د اړتیا وړ درملو په برخه کې مرسته وکړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي پانګه ایز مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي، د مدیره پلاوي د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د عامل پلاوي رئیس ښاغلي شفیق الله عطايي او د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي په کابل کې میشت د چین سفارت مرستیال ښاغلي هو سره د یوې آنلاین ناستې په ترڅ کې، د جلغوزیو صادروونکو سوداګرو ستونزو په اړه خبرې وکړې.

ښاغلي مهمند د سوداګرۍ په برخه کې د چین د ښو همکاریو د قدردانۍ په ترڅ کې وویل "چین زموږ ستر سوداګریز شریک دی او تل یې د افغانستان د سوداګرۍ په برخه کې لازمې همکارۍ کړي دي."
ښاغلي مهمند د جلغوزیو د سوداګرو پر وړاندې د شته ننګونو یادونه وکړه او ویې ویل "د جلغوزیو صادرونکي د ویزې د نه لرلو له امله له ګڼو ستونزو سره مخ دي، ځکه نه شي کولای خپل صادرات د چین په بازارونو کې وپلوري."
نوموړي د چین د سفارت له مرستیال څخه وغوښتل چې د افغان سوداګرو او صادرونکو لپاره د ویزې د اسانتیاوو برابرولو ته جدي پاملرنه وکړي.

د مدیره پلاوي لومړي مرستيال زياته کړه "که صادرونکو ته د ويزو د ورکړې په برخه کې لا زياتې اسانتياوې رامنځته شي، د هوايي دهلېز له لارې د صادراتو ترڅنګ به چين ته د ځمکې له لارې هم خپل توليدات صادر کړو."
ښاغلي مهمند د خپلو خبرو په پای کې وویل چې، په افغانستان کې د چين د پانګونې لپاره فضا مناسبه ده او له چین څخه يې وغوښتل چې د کانونو په برخه کې پانګونه وکړي.

ښاغلي عطايي د چین او افغانستان تر منځ د سوداګرۍ د ارزښت په اړه وویل "د چین په بازارونو کې د افغان جلغوزیو تقاضا زیاته ده او موږ د هوایي دهلېز له لارې چین ته د جلغوزیو د صادراتو د زیاتوالي شاهدان یو."
هغه زیاته کړه "موږ هیله مند یو چې په دې برخه کې لازم پرمختګونه وکړو، په همدې موخه مو له کام ایر سره چین ته د جلغوزیو د لېږد تړون لاسلیک کړ، څو دغه بهیر چټک شي."

د افغانستان د جلغوزیو د اتحادیې رئیس ښاغلي دلدار ځدراڼ د جلغوزیو د صادرونکو د ستونزو په اړه خبرې وکړې او ویې ویل "موږ د جلغوزیو سوداګرو ته د ویزو د نه ورکولو، د پاکستان او ازبکستان له لارې د جلغوزيو د لېږد او د لېږد د بهير د سستوالي له امله له ډیر شمیر ستونزو سره لاس او ګریوان یو او د چین له جمهوریت څخه غواړو چې یادو ستونزو ته د پای ټکی کیږدي.  

د چین د سفارت مرستیال د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مشرتابه پلاوي او سوداګرو د ستونزو، نظریاتو او وړاندیزونو له اورېدو وروسته وویل "هڅه به وکړو چې په راتلونکو دوو اونیو کې افغان سوداګرو ته د ویزو د ورکړې ستونزې هوارې کړو. او له هغې وروسته به افغان سوداګر کولای شي چې په عادي ډول د ویزو لپاره درخواست وکړي."
ده همدا راز زیاته کړه: له افغانستان څخه د جلغوزیو د وارداتو ترڅنګ، موږ هڅه کوو چې د نورو کرنیزو محصولاتو په ځانګړي ډول د وچو میوو لکه پسته او بادامو د واردولو لپاره زمینه برابره کړو.
هغه زیاته کړه: موږ د ټولو افغاني محصولاتو لپاره ۸۹ سلنه معافیت رامنځته کړی، ترڅو افغان سوداګر لا زیات وهڅول شي.
د سفير مرستيال د پاکستان له لارې د ترانزيټي ستونزو په اړه وويل: چينايي پلاوي له پاکستاني پلاوي سره په کتنه کې دغو ستونزو ته د پاى ټکى کېښود او له دې وروسته په دې برخه کې کومه ستونزه نشته.

د "حاجي ګل آغا پرواني خیریه بنسټ" د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي سوداګریز مرستیال ښاغلي خیرالدین مایل احمدي تر ریاست لاندی او د اتاق د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي او احمد ضیاء عظیمي شینوزاده، حکومتي چارواکو او د خصوصي سکتور غړیو په حضور کې د پروان ولایت په مرکز کې پرانستل شو.

ښاغلي مهمند د دغه بنسټ د دفتر د پرانستلو په مراسمو کې په تیرو کلونو کې د پروان ولایت له خلکو او د هیواد په نورو ولایتونو کې له اړو خلکو سره د دغه بنسټ د اغیزمنو، ګټورو فعالیتونو او بشردوستانه مرستو د ستاینې په ترڅ کې وویل چې، دغه دفتر د پروان ولایت له اړمنو خلکو سره د مرستې په موخه د لا ډیرې همغږۍ رامنځته کولو برخه کې اړین رول لوبولی شي.   

ښاغلي مومند زیاته کړه  "د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او مشرتابه پلاوي يي تل هڅه کړې چې د پیسو د لیږد له ستونزو سره سره په ټول هیواد کې له اړمنو سره په ځانګړې توګه په نازکو او سختو شرایطو کې خامو موادو او خوراکي توکو ته د خلکو د اړتیاوو د پوره کولو لپاره دوی ته یاد مواد په مناسبه او ارزانه بیه برابر کړي او هڅه کوي چې په مختلفو لارو خلکو ته د کار زمینه برابره کړي."

ښاغلي خیرالدین مایل احمدي د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه او د حکومت نورو لوړ پوړو چارواک ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، وویل  "موږ تل هڅه کوو چې د اړمنو لاسنیوی وکړو او د هغوی لپاره د مرستې او همکارۍ زمینه برابره کړو."

نوموړي زیاته کړه چي د "حاجي ګل اغا پرواني خیریه بنسټ" د مرستو د ویش معیار د اړو کسانو، توکم، دریځ او یا د ټولنې د یوې ځانګړې طبقې لپاره نه دی، بلکې د هیواد د خلکو سخته اړتیا د دې مرستو د ویش معیار دی. له همدې امله ما وغوښتل چې د مرستو بهیر د همدی دفتر له لاري ښه اداره کړو او دا پروسه معیاري کړو.

ښاغلي مایل زیاته کړه "موږ د تېر په څېر د هېواد په ټولو ولایتونو کې د مرستو رسولو بهیر ګړندی کوو او نه یوازې له خلکو سره مرسته کوو، بلکې غواړو د خپلو اوسنیو پروګرامونو له لارې خپلو ګرانو هېوادوالو ته د کار زمینه هم برابره کړو."

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عامل رئیس ښاغلي شفیق الله عطايي د ځمکني ټرانسپورټ نړیوال کنفرانس کې چې د روان کال د سپټمبر میاشتې په ۲۶-۳۰ نېټه د ازبکستان په تاشکند او سمرقند ښار کې جوړ شو او د منځنۍ اسیا، منځني ختیځ او د جنوبي اسیا د هېوادونو د خصوصي سکتورونو یو شمیر غړیو هم پکی ګډون درلود، ګډون، وینا او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق استازیتوب وکړ.  

په یاد کنفرانس کې د اتاق د ټرانسپورټ کمېټې مرستیال او د بامیانو ولایتي اتاق رئیس ښاغلي لطف الله امیني او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د تیر ډیپارټمنټ مسؤل ښاغلي غلام رحمن نبي زاده هم د ګډون ترڅنګ، د ټرانسپورټ او ټرانزیټ برخه کې د شته ننګونو او ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

ښاغلي عطايي د منځنۍ اسیا او جنوبي اسیا د هېوادونو ترمنځ د پله په توګه د هېواد د ترانزیتي موقعیت د تشریح کولو په ترڅ کې د شته فرصتونو، ترانزیتي او ترانسپورتي ستونزو، په ترانسپورتي برخه کې د ظرفیتونو د لوړولو او د شته ستونزو د حل په اړه خبرې وکړې.
دغه راز د ځمکني نړیوال سازمان له عمومي رئیس ښاغلي امبرټو دی پییرټو او د ازبکستان د (ایرکوز) ادارې له رئیس ښاغلي سنجر پولو سره د ډیجیټل تیر لاندې د لومړۍ آزمایښتي کارګو د لیږد په اړه د یو اړخیزو ناستو په ترڅ کې د افغانستان او ازبکستان ترمنځ د سیستم، له یاد سازمان څخه د تخنیکي همکاریو د ترلاسه کولو او د ټرانسپورټي شرکتونو د معیاري کولو لپاره د ظرفیت لوړونې د پروګرامونو پر پیل هر اړخیز بحث وکړ او په دې برخه کې یې د پرېکنده همکارۍ ژمنه وکړه.

په دې کنفرانس کې د ځمکني ټرانسپورټ نړیوال سازمان او د ازبکستان د ایرکوز ادارې ژمنه وکړه چې په نږدې راتلونکي کې به د افغانستان خصوصي سکتور او د افغانستان ګمرکونو ته د روزنیزو ورکشاپونو په جوړولو سره د ځمکني ترانسپورت رواجولو برخه کې همکاري وکړي.