د افغان سوداګرو لپاره د سوداګریزو او ترانزیټي اسانتیاوو د رامنځته کولو او ستونزو د حل په موخه، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق په افغانستان کې د چین د سوداګریز اتشه ښاغلي چینګ وانګ او د هغه له ټیم سره ناسته وکړه. په یاده ناسته کې ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق لومړی مرستیال؛ سید جاوید برهان، د مشرتابه پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس؛ خانجان الکوزی، محمد گردیزی، ضیاءالدین اچکزی، او داود یوسفزی د اتاق د مشرتابه پلاوي غړي؛ میرزمان پوپل، د عامل پلاوي د مالي او اداري معاونیت سرپرست؛ احمد شاه حکیمی، د کابل د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړی مرستیال؛ شرف الدین او سردار ولی پښتون د اتاق لوړپوړي مشاورین؛ او د وچو میوو، قیمتي او نیمه قیمتي ډبرو، الیکترونیک اتحادیو مشران او یو شمېر مطرح سوداګر او پانګوال شامل وو.
 
ښاغلي محمد یونس مهمند، په افغانستان کې د چین سوداګریز اتشه او د دې ناستې ټولو ګډونوالو ته د ښه راغلاست وینا وکړه، او د چین له سفارت او حکومت څخه یې په تیرو کلونو کې د طبیعي پیښو له امله زیانمنو افغانانو سره د مرستو او په افغانستان کې د عامه ګټو پروژو کې د دوی پانګونې له امله مننه وکړه. هغه، له ښاغلي وانګ څخه وغوښتل چې د دواړو هیوادونو ترمنځ د سوداګرۍ لا زیاتې پراختیا ته هڅه وکړي.
ښاغلي مهمند، د افغانستان د صادراتي توکو لپاره د چین لخوا د ګمرکي معافیت د راوړلو له امله خوشالي څرګنده کړه او د دغو معافیتونو رول یې د اقتصاد په وده او د دواړو هیوادونو ترمنځ د سوداګریزو اړیکو په پراختیا کې مهم وباله. نوموړي جلغوزه د افغانستان له مهمو زراعتي توکو څخه وګڼله او په افغانستان کې د چین د سوداګریز اتشه څخه یې وغوښتل چې افغان سوداګرو ته د ویزې د صدور په برخه کې لا زیاتې اسانتیاوې برابرې کړي ترڅو د دواړو هیوادونو ترمنځ صادرات او واردات زیات شي.
د اتاق لومړي مرستیال، د چین کلني صادرات افغانستان ته تر ۹۰۰ میلیونه امریکایي ډالرو زیات یاد کړل، د واخان دهلېز یې د سوداګرۍ د زیاتوالي او افغانستان او چین ترمنځ د مستقیمې اړیکې نقطه وبلله او همدارنګه یاد دهلیز یې د چین د ایران او اروپایي هیوادونو سره د وصل نقطه په توګه یاده کړه. هغه د چین سفارت او اتاق ترمنځ د یوه ګډې ناستې غوښتنه وکړه چې په افغانستان کې پانګونه او کاروبار کوونکي چینایي سوداګر پکې ګډون وکړي.
محترم مهمند د کونړ په ولایت کې د یوه ستر قیمتي او نیمه قیمتي ډبرو سوداګریز مارکیټ جوړولو باندې ټینګار وکړ او له ټولو سوداګرو ګډونوالو یې وغوښتل چې په کتبي توګه خپلې نظریې او وړاندیزونه اتاق ته وسپاري.
ښاغلي مهمند په پاکستان کې د افغان سوداګرو ترانزیټي ستونزې له ښاغلي وانګ سره شریکه کړه او له هغه څخه یې وغوښتل چې د افغان سوداګرو د ستونزو په حل کې او په افغانستان کې د انرژۍ د تولید په برخه کې د چینایي سوداګرو د پانګونې د هڅولو لپاره همکاري وکړي.
ګډون کوونکو سوداګرو خپلې ستونزې، لکه د چین د تولیدي فابریکو لخوا د سوداګریزو تفاهمنامو نه عملي کول، د پیسو د انتقال په برخه کې بانکي اسانتیاوو نشتوالی، او د پاکستان لخوا د چینایي وارداتي توکو په تعرفو کې زیاتوالی، د اتاق مشرتابه پلاوي او په افغانستان کې د چین د سوداګریز اتشه سره شریکې کړې او له دوی څخه یې وغوښتل چې د دوی ستونزو ته جدي پاملرنه وکړي.
ښاغلي الکوزي د پاکستان لخوا په کراچۍ بندر کې د ځینو افغان سوداګریزو توکو بندول او د ګمرکي تعرفو لوړول د افغانستان او پاکستان ترمنځ د اپټا هوکړه او د سوداګرۍ کنوانسیون خلاف وبلل او له ښاغلي وانګ څخه یې وغوښتل چې له خپلو سوداګریزو اړیکو څخه په استفادې د افغان سوداګرو د ستونزو لپاره مناسبې حل لارې ومومي. هغه د کنړ ولایت د قیمتي او نیمه قیمتي ډبرو له طبیعي سرچینو څخه بډای وباله، په دغه ولایت کې د قیمتي ډبرو د سوداګریز مرکز جوړول یوه اساسي اړتیا وبلله او له ښاغلي وانګ څخه یې وغوښتل چې چینایي سوداګر دې د کنر د سیند د اوبو څخه د هایدرو انرژۍ تولید په سکتور کې پانګونې ته وهڅوي.
ښاغلي میرزمان پوپل د افغانستان د صادراتي توکو د طی مراحلو په محدودیت چې یواځې یو بندر چین ته ځانګړی دی، ستونزمن وګڼه او د دواړو هیوادونو ترمنځ د سوداګریز تفاهمنامې لاسلیک کول یې د افغانستان د صادراتي زراعتي محصولاتو، په ځانګړې توګه شکرپاره، انار، زعفران او شیرین بویه د بسته بندۍ او ضد عفوني کولو په برخه کې اړین وبلل.
ښاغلي چینګ وانګ، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مشرتابه پلاوي څخه د دې ناستې د ترسره کولو او د افغانستان د خصوصي سکتور ستونزو د شریکولو له امله مننه وکړه او دا ډول ناستې یې د افغان او چینایي سوداګرو د ستونزو د حل لپاره مهمې وبللې. هغه په سوداګریزو-اقتصادي اړیکو کې د پرمختګ او د سوداګرو ستونزو په حل کې د خپل ملاتړ ډاډ ورکړ.
 
 
 
دوشنبه، د لړم ۷مه ۱۴۰۳
 
 

د ازبیکستان په ترمز ښار کې په بېلابېلو سکتورونو لکه زراعت، کیمیاوي صنعت، درمل، ساختماني، کوچني او منځني صنایعو کې دوه ورځنی نندارتون (د اکتوبر ۲۴-۲۵) جوړ شو.
 
د دې نندارتون د پرانېستې په مراسمو کې د سرخان دریا والي، د بلخ د تجارت او پانګونې اتاق رئیس اسدالله اسدي، د دې اتاق اجرائیه امر احمد شکیب اکبري، د صنعت او تجارت د ادارې رئیس قاري امیر محمد متقي، د جوزجان اتاق رئیس یولبرس عطايي، د بلخ اتاق د نړیوالو چارو مشاور قلندر رحیمي او یو شمېر ملي سوداګرو ګډون کړی و.
د سرخان دریا والي د نندارتون په پیل کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او افغان سوداګرو ته ښه راغلاست وویلو، او د دواړو هیوادونو ترمنځ تاریخي اقتصادي اړیکو ته اشاره وکړه، او نندارتون یې د دواړو هیوادونو د سوداګریزو اړیکو پیاوړتیا لپاره یو ارزښتناک فرصت وګاڼه.
وروسته، ښاغلي اسدي د اتاق له خوا د سرخان دریا والي او د ازبیکستان سوداګرو ته د افغانستان د خصوصي سکتور د نیکو هیلو پیغام وړاندې کړ او د دواړو هیوادونو ترمنځ د تاریخي اړیکو یادونه یې وکړه.
په پای کې، د سرخان دریا والي او مېلمنو د نندارتون له غرفو لیدنه وکړه او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او د سرخان دریا ولایت ترمنځ ګډ هوکړه لیکونه لاسلیک شول.د ازبیکستان په ترمز ښار کې د صنعت او سوداګرۍ نندارتون
شنبه، د عقرب ۵مه ۱۴۰۳
د ازبیکستان په ترمز ښار کې په بېلابېلو سکتورونو لکه زراعت، کیمیاوي صنعت، درمل، ساختماني، کوچني او منځني صنایعو کې دوه ورځنی نندارتون (د اکتوبر ۲۴-۲۵) جوړ شو.
د دې نندارتون د پرانېستې په مراسمو کې د سرخان دریا والي، د بلخ د تجارت او پانګونې اتاق رئیس اسدالله اسدي، د دې اتاق اجرائیه امر احمد شکیب اکبري، د صنعت او تجارت د ادارې رئیس قاري امیر محمد متقي، د جوزجان اتاق رئیس یولبرس عطايي، د بلخ اتاق د نړیوالو چارو مشاور قلندر رحیمي او یو شمېر ملي سوداګرو ګډون کړی و.
د سرخان دریا والي د نندارتون په پیل کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او افغان سوداګرو ته ښه راغلاست وویلو، او د دواړو هیوادونو ترمنځ تاریخي اقتصادي اړیکو ته اشاره وکړه، او نندارتون یې د دواړو هیوادونو د سوداګریزو اړیکو پیاوړتیا لپاره یو ارزښتناک فرصت وګاڼه.
وروسته، ښاغلي اسدي د اتاق له خوا د سرخان دریا والي او د ازبیکستان سوداګرو ته د افغانستان د خصوصي سکتور د نیکو هیلو پیغام وړاندې کړ او د دواړو هیوادونو ترمنځ د تاریخي اړیکو یادونه یې وکړه.
په پای کې، د سرخان دریا والي او مېلمنو د نندارتون له غرفو لیدنه وکړه او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او د سرخان دریا ولایت ترمنځ ګډ هوکړه لیکونه لاسلیک شول.
 
 
 
شنبه، د عقرب ۵مه ۱۴۰۳
 

ښاغلي خان جان الکوزی د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مشرتابه پلاوي غړۍ، د ښاغلي میرزمان پوپل د عامل پلاوي مالی او اداری مرستیال سرپرست او ښاغلي عبدالسلام کوهی د اتاق حقوقی سلاکار په شتون کې د هېواد یو شمیر تازه مېوې او هګیو واردکوونکو سره ولیدل او د کرایې د تثبیت جدول اړوند چې د ترانسپورت وزارت لخواه جوړ شوي، بحث او خبری اترې وکړې.
 
ښاغلي خان جان الکوزي د هېواد تازه مېوې او هګیو واردکوونکو راتګ ته ښه راغلاست ووایه، او د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت له خوا د کرایې د تثبیت جدول په اړه یې معلومات ورکړل، چې موخه یې د ترانسپورت او ټرانزیټ په برخه کې د سوداګرو لپاره لا زیاتې اسانتیاوې رامنځته کول دي، او له ټولو ګډونوالو یې وغوښتل چې یاد جدول تحلیل او ارزونه وکړي او خپلې لیکلي نظریې اتاق ته وسپاري.
د یادو سکتورونو وارد کوونکي، د اتاق د مشرتابه پلاوي د هڅو څخه مننه وکړه چې تل یې ستونزې اړوندو حکومتي چارواکو ته رسولي دي، او د ترانسپورت وزارت له نوې کړنې یې چې د سوداګرو لپاره د ټرانزیټي اسانتیاوو په موخه ترسره شوې ده، هرکلی وکړ. هغوی د حکومت دغه ډول پروګرامونه د واردونکو سوداګرو د هڅونې لپاره اړین وبلل
 
 
 
چهاشنبه، لړم ۲مه، ۱۴۰۳
 
 

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستيال، ایران هېواد ته د خپل سفر په ترڅ کې په داسې حال کې چې د مشهد ښار والي او مرستیال، محترم میراجان سلیمان خېل د افغانستان-ایران ګډ اتاق رئیس، محترم توکلي د مشهد د سوداګرۍ اتاق رئیس، او د ترکمنستان، تاجکستان، او افغانستان سوداګریز قونسلونه او د سیمې د هېوادونو د اتاقونو رئیسان هم موجود وو، د منځنۍ اسیا او افغانستان لپاره د ایران د صادراتو د نندارتون په پرانیست غونډه کې ګډون وکړ.
 
ښاغلي مهمند وویل، د دې ډول نندارتونونو جوړول د هېوادونو د تولیدي محصولاتو په معرفي، د صادراتو په زیاتولو، د سوداګرو تر منځ د نظریاتو تبادله، او د ګاونډیو هېوادونو او سیمې ترمنځ د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو په پراختیا کې مهم رول لري، او په راتلونکي کې یې هم د ورته نندارتونونو پر جوړولو ټینګار وکړ. هغه، زیاته کړه چې ګاونډي هېوادونه باید د خصوصي سکتور لپاره مرسته وکړي، نه دا چې ستونزې ورته جوړې کړي.
د اتاق لومړي مرستیال، د خپل سفر په دویمه ورځ د مشهد د سوداګرۍ اتاق په مقر کې د خراسان رضوي والي، او د افغانستان، تاجکستان، ایران او ترکمنستان د قونسلانو سره هم ولیدل او په افغانستان کې د پانګونې فرصتونو په اړه یې مفصل معلومات ورکړل. هغه وویل، په افغانستان کې عمومي امنیت، د اداري فساد له منځه وړل، او د کوکنارو منع د پانګونې لپاره یو مناسب چاپېریال رامنځته کړی دی. نوموړي له ګډونوالو وغوښتل چې د افغان سوداګرو د ستونزو په حل او په افغانستان کې د ګډو پانګونو لپاره، په ځانګړې توګه د قوش تېپې کانال او د ټاپي پروژه کې، عملي ګامونه واخلي.
د اتاق لومړي مرستیال، د افغانستان له ټولو ګاونډیو هېوادونو او نړۍ سره په سوداګریزو او اقتصادي اړیکو ټینګار وکړ او یادونه یې وکړه چې د دې هېوادونو تر منځ باید سوداګریز خنډونه لرې شي.
ښاغلي سلیمان خېل د سوداګرو په وړاندې موجودو ستونزو، په ځانګړي ډول د ترانسپورت او د لوړو کرایو په اړه، خبرې وکړې او د دې ستونزو د حل غوښتنه یې وکړه.
د خراسان رضوي والي او د غونډې نورو ګډونوالو د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د لومړي مرستیال خبرې واورېدې او ډاډ یې ورکړ چې د افغان سوداګرو د ستونزو په حل او په افغانستان کې د پانګونې د هڅونې په برخه کې به همکاري کوي.
 
 
 
شنبه، د ۱۴۰۳ کال د لړم ۵مه
 
 

ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سوداګریز مرستیال، ښاغلي ضیاءالدین اڅکزي د مدیره هیات غړي د افغانستان-قزاقستان د تولیدي محصولاتو نندارتون کې د ګډون لپاره الماتا ښار ته سفر کړی و، په افغان-قزاق سوداګریزې غونډه کې ګډون وکړ. په دغه غونډه کې ښاغلي نورالدین عزیزي، د صنعت او سوداګرۍ وزارت سرپرست وزیر، سریک ژومانګارین د قزاقستان مرستیال صدراعظم، او د دواړو هېوادونو د خصوصي سکتور غړو هم ګډون کړی و. ښاغلي احمدي د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او د هېواد خصوصي سکتور په استازیتوب د افغان-قزاق سوداګریزې غونډې او د یاد نندارتون د اهمیت په اړه خبرې وکړې.
 
ښاغلي احمدي، د افغانستان-قزاقستان د تولیدي محصولاتو د نندارتون د جوړېدو څخه مننه وکړه او زیاته یې کړه: "د دې سوداګریز فورم جوړېدل د دواړو هېوادونو د لرغونو او ورورګلوۍ اړیکو ښکارندوی دي، چې تل د متقابل احترام او دوه اړخیزو همکاریو پر بنسټ ولاړ دی. نن ورځ افغانستان او قزاقستان د دوه اقتصادي شریکانو په توګه، د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو د لا پیاوړتیا لپاره د عزم او یووالي ګامونه پورته کوي."
د اتاق سوداګریز مرستیال، د دواړو هېوادونو د خصوصي سکتور رول د سوداګریزو اړیکو په پیاوړتیا کې مهم وباله او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې د هر اړخیزې همکارۍ ډاډ یې ورکړ.
ښاغلي احمدي وویل: "د افغانستان اقتصاد له کلونو جګړو او بحران وروسته په بیارغونه کې دی او موږ د دوست هېواد قزاقستان ملاتړ او همکارۍ ته اړتیا لرو، د قزاقستان پانګوالو او صنعتکارانو ته بلنه ورکوو چې په ګډو پروژو او د افغانستان د کانونو په استخراج کې ګډون وکړي. د افغانستان کانونه او ځمکني سرچینې د ګټې اخیستنې لپاره چمتو دي او دا کولی شي د لویو اقتصادي همکاریو زمینه برابره کړي." هغه همدارنګه د افغانستان او قزاقستان ترمنځ د مستقیمو بانکي اړیکو د رامنځته کېدو غوښتنه وکړه، ترڅو د دواړو هېوادونو ترمنځ مالي انتقالات اسانه او سوداګریزې تبادلې په چټکۍ او امنیت سره ترسره شي.
ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، ټینګار وکړ چې افغانستان نن د کورنیو او بهرنیو پانګونو جذبولو ته چمتو دی؛ فساد له منځه تللی، د کوکنارو کښت ریښه ایستلې شوې او سرتاسري امنیت په ټول هېواد کې تأمین شوی دی؛ دا د کورنیو او بهرنیو پانګوالو لپاره بې ساری فرصت دی چې له اوسنیو شرایطو ګټه واخلي او په افغانستان کې په صنعتي او سوداګریزو برخو کې پانګونه وکړي.
 
 
 
 
سه شنبه، د لړم لومړۍ ورځ، ۱۴۰۳
 
 

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستيال، له ښاغلي فیض الرحمن عطایي، په ایران کې د افغانستان قونسل او د هغه مرستیال سره وکتل په دی کتنه کې چه دايران- افغانستان ګډ اتاق رئیس ښاغلي میراجان سلیمان خیل ګډون درلود د دواړو هېوادونو تر منځ د سوداګریزو اړیکو د پراختیا په اړه یې خبرې وکړې.
 
ښاغلي مهمند، د افغانستان او ایران ترمنځ د ګډو سوداګریزو فعالیتونو پر اهمیت ټینګار وکړ او له ښاغلي قونسل څخه مننه وکړه چې د دریم ملي او نړیوال امام ابو حنیفه (رح) نندارتون کې یې د ايراني سوداګرو د ګډون لپاره اسانتیاوې برابرې کړې وې. هغه، له قونسل څخه وغوښتل چې په مشهد ښار کې مېشت افغان سوداګرو ته د سوداګرۍ د ودې او د هغوی د ستونزو د حل په موخه د یو کاري ګروپ د جوړولو په برخه کې همکاري وکړي.
ښاغلي فیض الرحمن عطایي، د اتاق د لومړي مرستیال او د هغه د ټیم تود هرکلی وکړ او د سوداګریزو اسانتیاوو او په افغانستان کې د بېلابېلو سکتورونو لپاره د ایرانیانو د پانګونې په برخه کې د هر اړخیزې همکارۍ ډاډ ورکړ.
 
 
 
شنبه، د ۱۴۰۳ کال د لړم ۵مه
 
 

مقالات دیگر...