تاریخچه

در عرصه خدمتگزاری به جامعۀ سکتور خصوصی، اتاق تاریخچه طولانی دارد که به 92 سال قبل برمیگردد. در سال 1310 تاجران افغان برای اولین بار به منظور رسیدگی به منازعات تجارتی و همچنان انسجام فعالیتهای خود، مجمع حکمیت تجاری را تأسیس نمودند که در نهایت این مجمع به اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان تبدیل شد و نمایندگی‌هایی را در ولایات به منظور دفاع از سکتور خصوصی ایجاد نمود. قانون اتاق در سال 1388 تصویب و توشیح شد که به اساس آن، اتاق یک نهاد کاملاً مستقل، غیر حکومتی، غیر سیاسی و غیر انتفاعی تعریف گردید. این امر قدمی بود به سوی همکاری بیشتر سکتور خصوصی و دولت در راستای ایجاد محیط مناسب تجارت که توسط سکتور خصوصی در سراسر کشور به پیش برده میشود.

اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان، دارای 30 نمایندگی در 28 ولایت و 2 ولسوالی میباشد؛ در حدود 24000 شرکت عضویت اتاق را اخذ نموده اند که درج دیتابیس اتاق میباشند؛ در حدود 255 اتحادیه، انجمن و کوپراتیف الی سال 1396 ثبت و راجستر اتاق شده اند.

امروز، اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان با استفاده از جایگاه بی نظیر خویش روند اصلاحات و پیشرفت اقتصادی در کشور را نهادینه می سازد. اتاق منحیث یک پل ارتباطی میان افراد عام، سرمایه گذاران، دونرها، رسانه ها و شرکای خارجی، اعضای جامعه سکتور خصوصی افغانستان را در زمینه رسیدن به اهداف شان کمک می نماید. اتاق در پروسۀ تدوین پالیسی های اقتصادی با حکومت همکار است و همواره تلاش ورزیده تا مشورت های لازم و سازنده را با در نظرداشت افزایش سطح عواید حکومت، حفظ منافع سکتور خصوصی و قدرت خرید مردم، به حکومت ارائه نماید.

به منظور توسعه تجارت و سرمایه گذاری، اتاق برای تولیدات افغانی برنامه های ارزش افزایی تولیدات داخلی و همچنان معرفی مارکیت های جدید را روی دست میگیرد، تا از این طریق سرمایه گذاری در داخل کشور افزایش یابد. اتاق با گسترش روابط خود با شرکای بین المللی خویش، زمینه دسترسی به معلومات مهم بین المللی را برای جامعه سکتور خصوصی کشور مهیا می سازد.

به اساس قانون و اساسنامه اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان، شورای عالی نمایندگان بالاترین مرجع تصمیم گیری در اتاق می باشد. اعضای شورای عالی نمایندگان به اساس انتخابات آزاد، مستقیم و شفاف تحت نظارت کمیسیون مستقل انتخابات برای مدت 3 سال انتخاب می شوند. این تعداد نماینده گان، متشکل از تمام اعضای هیات مدیره اتاق ولایتی می باشند.

هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان، وظیفه تعیین پالیسی و خط مشی اتاق و نظارت بر تطبیق آن، مشورت دهی به حکومت و نهادهای ذیربط در مورد پالیسی های اقتصادی در چارچوب سیستم اقتصاد بازار را به عهده دارد.

هیات عامل اتاق متشکل از رئیس هیات عامل، معاون پالیسی و تخنیکی، معاون مالی و اداری و 11 دیپارتمنت دیگر می باشد که خدمات لازم را به سکتور خصوصی ارائه می نماید. بر علاوه، ۲۵ کمیته تخصصی سکتوری مشورت های لازم را برای هیات مدیره اتاق ارائه می نمایند.

به طور عموم، رهبری اتاق های ولایتی به عهده هیات مدیره هر اتاق ولایتی می باشد که فعالیت های عملیاتی آن از سوی مدیران اتاق های ولایتی و کارمندان اداری تحت نظارت هیات عامل اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان صورت میگیرد.

اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان باور کامل دارد که توسعه و فراهم سازی بستر مناسب برای تشبث در کشور یکی از نیازمندی های اولیه تاجران، صنعتکاران و سرمایه گذاران می باشد. بنابراین برای نیل به این هدف، اتاق خدمات ذیل را به اعضای خود ارائه می نماید:

مدافعه و نمایندگی از سکتور خصوصی

به تاسی از قانون اتاق که همانا اتاق را "آواز رسای سکتور خصوصی کشور" معرفی نموده است، این نهاد همیشه تلاش ورزیده تا با تشریک مساعی با ارگان های ذیربط دولت، نظریات سکتور خصوصی را در قوانین و مقررات اقتصادی علاوه نماید. از این جهت این نهاد از طریق دیپارتمنت روابط با دولت و خدمات حقوقی به طور مستقیم با نهادهای دولتی و غیر دولتی در ارتباط می باشد. مسئولین اتاق به طور دوامدار در جلسات کمیته های اقتصادی و تقنینی حکومت اشتراک می نمایند تا نظریات سکتور خصوصی را به ارتباط ایجاد قوانین جدید و یا تعدیل قوانین قدیمی ارائه نماید. اتاق از طریق این دیپارتمنت هر ساله زمینه ملاقات سکتور خصوصی را با رهبری حکومت نیز فراهم می سازد.

مرکز حل منازعات تجارتی افغانستان

مرکز حل منازعات تجارتی یگانه مرکز ارائه کننده خدمات حل و فصل قضایای تجارتی از طریق پروسه های بدیل قضایی در افغانستان میباشد که در 9 سرطان سال 1394 زیر چتر اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان ایجاد گردیده و از زمان ایجادش تا کنون بیش از 200 منازعه تجارتی را در چهار بخش جداگانه حکمیت، میانجیگری، تصفیه حساب و ارائه نظریات اهل خبره حل و فصل نموده است.

روابط بین‌الملل

دیپارتمنت روابط بین‌الملل اتاق برای تأمین روابط و دست یابی به اهداف بین المللی خویش طی یک دهه گذشته بیش از 400 نمایشگاه، کنفرانس های تجارتی و سفرهای هیات تجارتی را تنظیم و راه اندازی کرده و بیش از 7000 مکتوب انفرادی جهت اخذ ویزه برای تجار محترم صادر نموده است. این دیپارتمنت از طریق 14 شورا و وابسته تجارتی خود در کشورهای همسایه، منطقه، کشورهای حوزه خلیج، خاورمیانه، شرق آسیا، اتحادیه اروپا، امریکا و کانادا همیشه تلاش نموده است که شرکت های افغان را به بازارهای توسعه یافته و در حال توسعه، وارد نماید.

فعالیت‌های اتاق در بخش تیر (TIR)

افغانستان در سال 2013 در خواست عضویت به (آی آر یو) را نمود، در 14 سپتمبر سال 2013  عضویت افغانستان فعال و در سال 2017 سیستم تیر در کشور ما عملی گردید. قابل ذکر است که از سال 2016 تاکنون بیش از 4000 کارنت از کشور های مختلف به مقصد افغانستان صادر گردیده است. در این مدت مجموعاَ 110 کارنت از طرف اتاق صادر گردیده است و طی این مدت 8 شرکت ترانسپورتی معیاری نزد اتاق ثبت شده است.

دفتر تحقیق اتاق

دفتر تحقیق اتاق در جون 2012  با مساعدت تخنیکی اداره همکاری‌های آلمان برای افغانستان (جی آی زید) برای انجام سروی سه‌ ماهه‌ وضعیت کاروبار و سروی سالانه‌ موانع کاروبار ایجاد شد. این سروی‎ها به اتاق کمک کرد تا صدای هزاران فعال سکتور خصوصی را بطور مداوم بشنود و با اتکا به آن  برای بهبود شرایط در سطوح مختلف مدافعه و تلاش نماید.

انکشاف صادرات و سرمایه گذاری

با آنکه به مقایسه حجم تجارت افغانستان و میزان واردات و صادرات، صادرات ناچیزی بوده ولی طی سال های اخیر افزایش خوبی داشته است، چنانچه میزان صادرات افغانستان از سال 2016 الی ختم سال 2022 مجموعاً 7,068.7 میلیار دالر بوده که از این جمله صرف 2 میلیارد دالر را صادرات سال 2022 تشکیل میدهد. از این جهت اتاق کوشیده است تا از طریق دیپارتمنت انکشاف صادرات و سرمایه گذاری خدمات متعددی جهت تسهیل روند صادرات به صادرکنندگان ارائه نماید. این خدمات شامل تهیه و صدور تصدیق نامه مبدا، ثبت انوایس تجارتی، مشوره دهی و تلاش همه جانبه در راستای رفع موانع تجارتی در داخل و خارج از کشور می باشند. این دیپارتمنت طی 10 سال گذشته 350000 سیت انوایس تجارتی، 180000 سرتفیکیت اف اورجن برای اموال صادراتی افغانستان ترتیب و تصدیق گردیده است.

علاوتاً این دیپارتمنت تلاش می نماید تا کارآفرینان را حمایت و استندردهای بین المللی بسته بندی و کیفیت را برای ایشان معرفی نماید.

خدمات روابط با اعضاء

دیپارتمنت خدمات روابط با اعضای اتاق، برای حمایت از سکتور خصوصی ضمن آنکه با ارائه خدمات غیر مستقیم با راه اندازی کنفرانس ها، نشست ها، سیمینار ها و برنامه های آگاهی دهی مربوط به فعالیت های سکتور خصوصی طی 10 سال گذشته سهم بارز داشته، علاوه بر آن با عرضۀ خدمات مستقیم برای اعضای خود توانسته جایگاه و نقش ارزنده ای را در بین جامعۀ تجاری و سرمایه گذاری کشور بدست آورد. امروز با وجود آنکه کسب عضویت در قانون اتاق داوطلبانه پیش بینی گردیده، اما اتاق با ارائۀ بیشتر از 56 نوع خدمت مستقیم به اعضای خود که شرح آن در فورمۀ مزایای عضویت اتاق درج گردیده، توانسته جمع کثیری از متشبثین را در 28 ولایت و دو ولسوالی منحیث عضو جذب نماید.

کسب عضویت در اتاق بدون ضیاع وقت و بیروکراسی های دست و پاگیر در کمتر از نیم ساعت تکمیل میگردد. متقاضی عضویت میتواند نظر به نیازمندی به نوع خدمات، با خانه پوری فورم مخصوص پروسۀ عضویت را تعقیب نماید. اتاق با داشتن کتگوری عضویت های عادی، نقره یی، طلایی، پلاتینیوم و مخصوص (VIP) تاکنون پذیرای هزاران متشبث به خانوادۀ بزرگ سکتور خصوصی به صورت داوطلبانه بوده است. علاوتاً این دیپارتمنت از طریق ویب سایت www.kabul-tenders.org قراردادهای داخلی و خارجی را به سکتور خصوصی معرفی می نماید.

روابط با دولت

اتاق از طریق این دیپارتمنت در همکاری با ارگانهای ذیربط حکومتی به مشکلات تاجران و سرمایه گذاران رسیدگی نموده و خدمات مختلف خود را نیز ارائه کرده است که به عنوان مثال در زمینه چالش های امنیتی تاجران و سرمایه گذاران مرکز و ولایات مختلف، مشکلات گمرکی و بنادر سرحدی، تدویر جلسات مشترک با ادارات مختلف جهت رسیدگی به مشکلات تاجران و سرمایه گذاران با حضور داشت نمایندگان آنان، دعوت مقامات حکومتی به کنفرانس ها و محافل اتاق، نفش فعال ایفاء نموده است.

روابط عامه و نشرات

این دیپارتمنت در هماهنگی با هیات رهبری و هیات عامل اتاق و در همکاری با سایر دپیارتمنت ها در برگزاری کنفرانس، محافل و نشست های بزرگ و کوچک اتاق نقش اساسی دارد. این دیپارتمنت همواره با رسانه های مختلف ملی و بین‌المللی در تماس بوده، فعالیت ها، دستاوردها و مشکلات اتاق را از طریق ویب‌سایت، فیسبوک، تویتر، انستاگرام، یوتیوپ و همچنان آمر دیپارتمنت که همزمان سخنگوی اتاق نیز است، انعکاس می دهد.

علاوه برآن از تمامی نشست ها و محافل اتاق عکاسی و فلمبرداری صورت گرفته و تمامی مواد چاپی و تبلیغاتی اتاق شامل (مجله، بوکلیت، جنتری، بروشور، بنرها و غیره) در این دیپارتمنت دیزاین و چاپ می شوند.

کمیته های تخصصی اتاق قرار ذیل می باشد:

1-    کمیته صادرات

2-    کمیته واردات

3-    کمیته صنایع

4-    کمیته معادن

5-    کمیته زنان تجارت پیشه

6-    کمیته زراعت، مالداری و محصولات حیوانی

7-    کمیته ترانزیت، ترانسپورت و بارچالانی

8-    کمیته ساختمانی و سرکسازی

9-    کمیته ادویه و تجهیزات طبی

10-    کمیته نفت و گاز

11-    کمیته رسانه ها

12-    کمیته مواد معدنی و منرالها (سنگهای مرمر)

13-    کمیته توریستی، حج و زیارتی

14-    کمیته خدمات صحی

15-    کمیته تعلیم و تربیه

16-    کمیته تولید و صادرات قالین

17-    کمیته روابط بین المللی

18-    کمیته انکشاف خدمات تجارت

19-    کمیته پیشه وران

20-    کمیته خدمات بانکی

21-    کمیته خدمات صرافی

22-    کمیته خدمات ترانسپورت هوایی

23-    کمیته تحصیلات عالی

24-    کمیته حمایت از مستهلکین

25-    کمیته نورم و استندرد