په کار ځای کی د کویډ-۱۹ د خطر د اداره کولو او کنټرول په اړه لارښونی

د کارمندانو روغتیا او خوندیتوب او هغه خلک چی دوی سره اړیکه نیسی باید دکارګمارونکي لمړیتوب وي، د کار نړیوال سازمان(ILO)  وړاندیځ کوی جی کارګمارونکي د کویډ-۱۹ په ګوته کولو سره لاندی ټکي په پام کې ونسي:

1. د کویډ ۱۹ کاری ځواک رامنځ ته کول چی د کورونا د مخنیوي، تطبیق او د پلان د پلی کولو لپار مسول وی.
2. د رسمی لارښونواو مشورونه له نږدی څارنه چی تازه چمتو شوی وی د ملی او محلی چارواکو او یا د روغتیا نړیوال سازمان (WHO) لخوا او دکاری تنظیماتو او د مهمو معلوماتو رسول کاری ځواک ته.
3. دسوداګریز اختلال احتمالی خطرارځونه.
4. دسوداګری د تسلسل پلان بیا کتنه یاطرحه کول یی چی د ملی او محلی چارواکو لخوا وړاندیځ شوی لارښوونو سره مطابقت ولری ترڅود سودا ګری لیوالتیا وده وکړی او ده کارمندانو او دهغوی د کورنیو د ملاترلامل وګرځی.
5. کارکونکو او نورو خلکو ته چی د کارځای سره ترلی دی دخطر د پیژندو او مخنیوی لپاره چی د کوید ۱۹ سره د راپورته کیدو څخه رامنځه کیزی مرسته وکی.
6. بیا کتنه د داخلی پالیسی او ناروغي د کنترل لپار د کارکونکو شه روزل د شه خوندیتوب او حفظ الصحی لپار.
7. دکارځای حفظ الصیحی ته وده ورکول اوپه کارځای کی د تولنیزواټن اصول پلی کول, او دکارګرانو لپاره د سوداګری د مسولیت ارزونه او د کارکونکو د خساری لپاره دسوداګری د مسولیت ارزونه په ځانګړی توګه په هغو سکټورونو کی چی د کارګرانو د ککړی دلو امکانات په کویډ ۱۹ زیاد وی.
8. د کار ګمارونکو او دسوداګري د غړیتوب سازمانونو(EBMOs) څخه مشوره او ملاتړ وغواړی او تر څو چی کولی شی اندیښنی او ستونځی مو حکومت ته ورسوی او د پالیسی ښه تدابیر رامنځته کړی چی د سوداګری د لیوالتیا او پایښت لپاره مناسب وی.

د کار نړیوال سازمان(ILO) کارکونکو او نورو خلکوته سپارښتنه کوی چی د کوید ۱۹ خطرات چی ور مخامخ دی د لاندی تکو په پام کی نیولوسره مخنیوی وکړی ترسوخپل ځان او خپل کار ځای خوندی وساتی.

• ډاډ ترلاسه کړی چی کارمندان د ملی او محلی چارواکو د لارښونواو مشورو سره سم د قرنتین وختونه او نورو اړینو معلوماتو څخه خبرشی.
• کارمندانو ته دهغه عمل په اړه روښانه مشوری چمتو کړی شی چی دوی یی باید په نظر کی ونیسی او که چیری دوی ناروغه شی یا فکر کوی چی ممکن د کوید ۱۹ نښی ولری، او هغه کارمندان چی نښی نښانی لری او د کوید ۱۹ ویروس باندی د اخته کیدو شک لری باید دملی یا محلی روغتیای چارواکو مشوری تعقیب کړی او دعاجلی طبی پاملرنی غوښتنه وکړی. د روغتیا نړیوال سازمان (WHO) په وینا د کوید ۱۹ عامی نښی نښانی ستړیا او وچ ټوخی دی پداسی حال کی چی ځینی ناروغان کولی شی چی درد رنځ یا پزی بهیدل ستونی درد یااسهال هم ولری, دا پاس یاد شوی علایم معمولا نرم او تدریجی وی.
• د هر هغه چا لپاره د سفرورستي مشوري او محدودیت ځارنه وکړي چی د کار لپار سفرکولو پلان لری.
• ارځوونه وکړی چی آیا کاري فعالیتونه نور خلک په خطرکی اچوی.
• دکار د زیاتوالی د اداره کولو لپار د بیړني پلان جوړول.
• کارمندانو ته اړونده خدماتی معلومات او لینکونه چمتو کړی چی کارمندان ورته اړتیا لری.
• د وروستيو معلوماتواو لارښونو لپاره د کوید۱۹ اړوند ملی او محلی د روغتیا خدماتی معلوماتو یا د مرستی شمیرو سره اړیکه ونیسی.

د نورو تفصیلي لارښوونو لپاره، مهربانی وکړئ د ILO سند کی ولولی "کارته خوندِ راستنیدنه: د کوید-19 مخنیوي لپاره د کارګمارنوکو لپاره لارښود،" کوم چې لاندې ډانلود یا لاسرسی کیدی شي https://www.ilo.org/actemp/publications/WCMS_744033/lang--en/index.htm.  

نوت: دا لارښود د کار ګمارونکو فعالیتونو (ILO-ACT/EMP) لپاره د ILO دفتر لخوا رامینځته شوی او د روغتیا او خوندیتوب کړنو او روشونو وړانډیزونه د کوید-۱۹ مخنیوی لپاره لري. د خپرونې موخې کار ورکونکو ته عمومی لارښود او معلومات په کارځای کې د کوید-۱۹ د خپریدو د مخنیوې څرنګوالی په اړه چمتو کوی، د کارمندانو په خوندي ډول بیرته راستنیدل وړ کول پداسې حال کې چې د امکان په صورت کې د ککړتیا خطر ټیټ ساتی. دا د ناروغۍ په دوارن کې د کارګرو روانی هوساینې ساتلو په اړه نظریات هم وړاندې کوي.

که کوم کارمندان له کوره کار کويُ مهرباني وکړئ لارښوونو ته مراجعه وکړئ په ILO سند کې چی نوم یی "د کور څخه کار کولو په اړه د کارګمارونکي د کوید-۱۹ ناروغۍ په ځواب کې لارښود" کوم چې لاندې ډانلود یا لاسرسی کیدی شي https://www.ilo.org/actemp/publications/WCMS_745024/lang--en/index.htm 

ڼوت: دا لارښود د کار ګمارونکو فعالیتونو (ILO-ACT/EMP) لپاره د ILO دفتر لخوا رامینځته شوی د EBMOs سره مرسته چمتووالی د غړو شرکتونو لپاره عملی لارښود چمتو کول په ۲۰۲۰ کې د دوی کارمندانو لپاره "کار له څخه" پروتوکول پلي کول د لنډمهاله بدیل ترتیب په توګه د کوید-۱۹ بحران په جریان کې چمتو کړئ.